FVΕ: Εθελοντική κοινωνική δράση στον τομέα της Κτηνιατρικής: Θέματα προς έλεγχο για εθελοντικούς οργανισμούς κοινωνικής προσφοράς, κτηνιάτρους και φοιτητές κτηνιατρικής

Οι οργανώσεις εθελοντικής κοινωνικής προσφοράς (ή ΜΚΟ) στον τομέα της Κτηνιατρικής είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς. Περιλαμβάνουν οργανώσεις που ασχολούνται με τη φροντίδα των σκύλων που ζουν σε καταφύγια ζώων, τη στείρωση και τον εμβολιασμό των αδέσποτων ζώων, την συνδυαστική ιατρική για την υγεία ανθρώπων και ζώων (conservation medicine), την παροχή βοήθειας σε προγράμματα δημόσιας υγείας και πολλά άλλα.
Πολλοί κτηνίατροι και φοιτητές κτηνιατρικής ενδιαφέρονται να στηρίξουν τέτοιες οργανώσεις, προκειμένου να συνδυάσουν τα ταξίδια στο εξωτερικό και τις πολιτισμικές ανταλλαγές με την προσωπική τους εκπαίδευση και την παροχή υπηρεσιών στην κοινότητα.
Οι οργανώσεις αυτές μπορεί να είναι από ένα μικρό προσωπικό φιλανθρωπικό ίδρυμα μέχρι μεγάλες μη κερδοσκοπικές ή κερδοσκοπικές επιχειρήσεις.
Οι οργανώσεις εθελοντικής κοινωνικής προσφοράς έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν πολύτιμες πρωτοβάθμιες κτηνιατρικές υπηρεσίες και να υποστηρίζουν τις αντίστοιχες τοπικές υποδομές. Μπορούν επίσης να συμβάλουν στην ευαισθητοποίηση και το βαθμό κατανόησης του κόσμου, να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση του κοινού για την υγεία και το καλό βιοτικό επίπεδο των ζώων και να προωθήσουν θέματα Ενιαίας Υγείας.
Δυστυχώς, παρατηρείται το φαινόμενο κάποιες οργανώσεις να λειτουργούν ανεξέλεγκτα, μη θέτοντας ως προτεραιότητα την ευημερία των ζώων, να μην συνεργάζονται με την τοπική κτηνιατρική αρχή ή την κοινότητα ευρύτερα και να μην σέβονται την τοπική νομοθεσία.
Αυτό είναι δυνητικά επικίνδυνο για τους εθελοντές αλλά και για τα ζώα που εμπλέκονται. Αποτελεί επίσης έλλειψη σεβασμού απέναντι στους συναδέλφους της περιοχής, αμαυρώνει τη φήμη άλλων αντίστοιχων οργανισμών και θα μπορούσε να οδηγήσει σε σπατάλη δημοσίου χρήματος.
Οι φιλανθρωπικές οργανώσεις δεν θα έπρεπε εσκεμμένα να υποκαθιστούν τους τοπικούς κτηνιάτρους, αλλά να συνεργάζονται με τις τοπικές κτηνιατρικές υπηρεσίες ώστε να βρίσκουν βιώσιμες λύσεις.
Στο παρόν έγγραφο περιγράφουμε τις βασικές νομικές, ηθικές και επαγγελματικές αρχές για οργανισμούς, εθελοντικής κοινωνικής προσφοράς, κτηνιάτρους και φοιτητές κτηνιατρικής, οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε εθελοντική εργασία. Αυτό γίνεται για να εξασφαλιστεί η παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, καθώς και η προστασία των εθελοντών και των ζώων που εμπλέκονται. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα ταξίδια αυτά θα προσφέρουν ανταλλαγή γνώσεων τόσο για τους εθελοντές όσο και για τους δικαιούχους, ενισχύοντας παράλληλα την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων.

Λίστα προς έλεγχο
Ως κτηνίατρος ή φοιτητής κτηνιατρικής που επιθυμεί να εργαστεί σε άλλη χώρα, ποια είναι τα πράγματα για τα οποία θα πρέπει να αναρωτηθείτε και να φροντίσετε;

- Η οργάνωση κοινωνικής προσφοράς με την οποία θέλω να συνεργαστώ είναι κατοχυρωμένη νομικά; Διαθέτει όλα τα απαραίτητα νόμιμα έγγραφα;
Ελέγξτε τη νομιμότητα της οργάνωσης και κατά πόσο αυτή είναι αξιόπιστη και χαίρει σεβασμού.

- Μπορώ νόμιμα να ασκήσω την κτηνιατρική στη χώρα προορισμού μου;
Εντός ΕΕ τα πτυχία κτηνιατρικής από άλλες χώρες της ΕΕ συνήθως αναγνωρίζονται αυτόματα. Ωστόσο, στις περισσότερες χώρες οφείλετε να ενημερώσετε τις αρχές για την άφιξή σας εκ των προτέρων και να βεβαιωθείτε ότι το πτυχίο σας αναγνωρίζεται. Οι περισσότερες χώρες απαιτούν από εσάς να υποβάλετε από πριν γραπτή δήλωση (με έγγραφα που να αποδεικνύουν την εθνικότητά σας, άδεια άσκησης επαγγέλματος στη χώρα σας και επαγγελματική ασφάλιση).

- Ποιοι επαγγελματικοί κανόνες ισχύουν για εμένα;
Ως κτηνίατρος οφείλετε να ακολουθείτε κανόνες επαγγελματικής, νομοθετικής και διοικητικής φύσεως, καθώς τις πειθαρχικές διατάξεις που ισχύουν στη χώρα υποδοχής. Περισσότερες λεπτομέρειες θα βρείτε εδώ: http://www.fve.org/uploads/publications/docs/043_prof_qualif_services_directives_faqs_nov__2016_final.pdf

- Θα έχω τη δυνατότητα να ασκήσω την κτηνιατρική σύμφωνα με τα πρότυπα της ορθής κτηνιατρικής πρακτικής;
Πριν φύγετε, ελέγξτε ότι θα έχετε τη δυνατότητα να ασκήσετε τα καθήκοντά σας σε κατάλληλο περιβάλλον, σύμφωνα με ορθές πρακτικές, ανάλογα με τις υποδομές της χώρας υποδοχής. Για παράδειγμα, εάν συμμετέχετε στη στείρωση σκύλων, θα έχετε στη διάθεσή σας καθαρό δωμάτιο, αποστειρωμένα υλικά και όργανα και τα κατάλληλα κτηνιατρικά φάρμακα (π.χ. για την αναισθησία); Ελέγξτε επίσης και θέματα πολιτισμικά και νομικά που αφορούν π.χ. την ευθανασία (η ευθανασία δεν επιτρέπεται σε κάποιες χώρες).

- Ποια θα είναι τα καθήκοντά μου;
Ενημερωθείτε εκ των προτέρων για το τι αναμένεται από εσάς και σε ποιον θα πρέπει να απευθυνθείτε σε περίπτωση προβλήματος. Εάν είστε φοιτητής, βεβαιωθείτε ότι θα έχετε την κατάλληλη επίβλεψη και ότι δεν θα σας ζητήσουν να εκτελέσετε κτηνιατρικά καθήκοντα που δεν επιτρέπονται βάσει της τοπικής νομοθεσίας, καθώς αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στη δίωξή σας. Βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε τις νομικές απαιτήσεις της χώρας στην οποία εργάζεστε.

- Θα έχω τη δυνατότητα να συνεργαστώ με συναδέλφους ή άλλα φιλανθρωπικά ιδρύματα στη χώρα υποδοχής;
Μια επιτυχημένη φιλανθρωπική οργάνωση που δρα με επαγγελματικό τρόπο θα έχει φροντίσει να εμπλέξει και να λάβει υποστήριξη από την τοπική κτηνιατρική αρχή και την κοινότητα. Κάτι τέτοιο είναι ζωτικής σημασίας ώστε οποιαδήποτε εκστρατεία να είναι βιώσιμη και να έχει μακροπρόθεσμο αντίκτυπο. Ρωτήστε εκ των προτέρων την οργάνωσή σας.

- Θα εργάζομαι σε επικίνδυνο περιβάλλον;
Το ταξίδι και η εργασία στο εξωτερικό ενδέχεται να σας εκθέσει σε μια σειρά από κινδύνους υγείας (όπως ενδημικές ασθένειες) ή επαγγελματικούς κινδύνους (π.χ. να σας δαγκώσει ένας σκύλος με λύσσα). Αξιολογήστε προσεκτικά αυτούς τους κινδύνους εκ των προτέρων, μελετήστε τις ταξιδιωτικές οδηγίες του υπουργείου σας για την χώρα/περιοχή υποδοχής, προετοιμαστείτε για τους κινδύνους και βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε εκ των προτέρων με ποιον πρέπει να επικοινωνήσετε. Είναι πάντα καλή ιδέα να ζητήσετε οδηγίες από ανθρώπους που γνωρίζουν τον τόπο που επισκέπτεστε και σκοπεύετε να εργαστείτε. Ενημερωθείτε για το αν χρειάζεστε εμβόλια αρκετό καιρό πριν ταξιδέψετε, ώστε να είστε σίγουροι ότι μπορείτε να τα ολοκληρώσετε με ασφάλεια. Βεβαιωθείτε ότι έχετε κοινοποιήσει στην οργάνωσή σας τα στοιχεία επικοινωνίας έκτακτης ανάγκης και τυχόν προβλήματα υγείας πριν από το ταξίδι.

- Θα έχω ταξιδιωτική ασφάλιση; Θα καλύπτομαι από επαγγελματική ασφάλιση σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά;
Τα μη προγραμματισμένα έξοδα υγείας στο εξωτερικό μπορούν να είναι πολύ μεγάλα. Η επαγγελματική ασφάλιση είναι απαραίτητη σε περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά. Αν διαθέτετε επαγγελματική ασφάλιση ως κτηνίατρος στη χώρα σας, συμβουλευτείτε τον ασφαλιστή σας ώστε να εξασφαλίσετε ότι η ασφάλισή θα σας καλύψει για την παροχή των υπηρεσιών σας στο εξωτερικό.

- Ποια φάρμακα επιτρέπεται να πάρω ή/και να χρησιμοποιήσω στη χώρα προορισμού; Πώς θα αποθηκευτούν νόμιμα;
Ο γενικός κανόνας εντός της ΕΕ είναι ότι κάθε κράτος-μέλος επιτρέπει μόνο κτηνιατρικά φάρμακα που έχουν εγκριθεί από τη χώρα στην οποία θα χορηγηθούν. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις οι κτηνίατροι που εργάζονται διασυνοριακά μπορούν να χρησιμοποιούν φάρμακα εγκεκριμένα στη χώρα τους, ωστόσο αυτό απαιτεί την έγκριση της αρμόδιας τοπικής αρχής. Δείτε περισσότερες πληροφορίες εδώ: http://www.fve.org/uploads/publications/docs/043_prof_qualif_services_directives_faqs_nov__2016_final.pdf
Σε περίπτωση που η χώρα προορισμού σας είναι εκτός ΕΕ, ενημερωθείτε εκ των προτέρων για το ποια φάρμακα θα είναι διαθέσιμα και αν έχετε την εξουσιοδότηση να τα χρησιμοποιήσετε.

- Η υπηρεσία που θα προσφέρω θα έχει πραγματικό αντίκρισμα στην τοπική κοινωνία και στην υγεία και ευημερία των ζώων;
Από τη στιγμή που προσφέρετε τον προσωπικό σας χρόνο, εύλογα επιθυμείτε να εμπλακείτε σε ένα έργο που θα βοηθά την τοπική κοινωνία. Επομένως, οφείλετε να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στην επιλογή σας, ώστε να βεβαιωθείτε ότι δεν ενθαρρύνετε την κακομεταχείριση ζώων στη χώρα ή ότι δεν έχετε αρνητικές επιπτώσεις στην τοπική κτηνιατρική οικονομία. Καλό είναι να συμμετάσχετε σε ένα έργο με απτά θετικά αποτελέσματα.



Βασικές προϋποθέσεις για τις οργανώσεις εθελοντικής κοινωνικής προσφοράς που δρουν σε άλλες χώρες

- Η οργάνωσή σας είναι νομικά κατοχυρωμένη, οικονομικά υγιής και διατηρεί οργανωμένα αρχεία εξόδων και πόρων. Είναι σημαντικό να είστε σε θέση να καθησυχάσει το κοινό ότι τα χρηματικά κεφάλαια πηγαίνουν στον σωστό προορισμό.
- Όλα τα έργα πρέπει να είναι καλά σχεδιασμένα, με ορθή διαχείριση των κινδύνων και στρατηγική αξιολόγησης. Βεβαιωθείτε ότι όλοι οι εθελοντές σας έχουν δώσει στοιχεία επικοινωνίας έκτακτης ανάγκης και ότι έχετε έναν συμφωνημένο τρόπο επικοινωνίας μαζί τους για την περίοδο που βρίσκονται υπό την ευθύνη σας.
- Η τοπική κτηνιατρική κοινότητα, και οι αρχές, συμμετέχει και υποστηρίζει το έργο σας.
- Επιλέξτε να συνεργαστείτε με ντόπιους. Το να απασχολείτε ανθρώπους σε τοπικό επίπεδο θα ενισχύσει τις δεξιότητες και τη γνώση που θα ωφελήσουν την κοινότητα στην οποία εργάζεστε.
- Εάν εργάζεστε με εθελοντές από το εξωτερικό, σιγουρευτείτε ότι ακολουθείτε τους τοπικούς εργασιακούς νόμους και ότι οι εθελοντές σας μπορούν να εργαστούν νόμιμα και με ασφάλεια.
- Βεβαιωθείτε ότι όλες οι κτηνιατρικές πράξεις γίνονται σύμφωνα με καλές κτηνιατρικές πρακτικές.
- Προστατέψτε τους εθελοντές σας από τους κινδύνους της εργασίας στο εξωτερικό, π.χ. μολυσματικές ασθένειες, εργατικά ατυχήματα κ.λπ.
- Βεβαιωθείτε ότι όλοι οι εθελοντές σας έχουν ταξιδιωτική και επαγγελματική ασφάλιση, κατάλληλες για τη χώρα στην οποία εργάζονται, εάν εκτελούν κτηνιατρικά καθήκοντα.
- Βεβαιωθείτε ότι όλοι οι εθελοντές σας διαθέτουν σαφή περιγραφή των καθηκόντων τους, γνωρίζουν σε ποιον να απευθυνθούν και με ποιον να επικοινωνήσουν σε περίπτωση δυσκολιών.
- Εάν συνεργαστείτε με τοπικές οργανώσεις, βεβαιωθείτε ότι όλες είναι απολύτως αξιόπιστες και ότι δεν θα θέσετε σε κίνδυνο τους εθελοντές σας.

Παραπομπές:
- Βρετανικός Κτηνιατρικός Σύλλογος: Εργασία στο εξωτερικό;
https://www.bva.co.uk/Professionaldevelopment/Careers/Working-overseas/
- Οδηγίες Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και Συμβουλίου της Ευρώπης (7 Σεπτεμβρίου 2005) για την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων.
http://eur-lex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/?uri=CELEX:02005L0036-20160524
- FVE Ορθές κτηνιατρικές πρακτικές: http://www.fve.org/news/publications/pdf/gvp.pdf
- ΠΟΥ – Πρακτικές οδηγίες για τον έλεγχο της λύσσας http://www.who.int/rabies/en/Guidelines_for_dog_rabies_control.pdf
- OIE – Οδηγίες για τον έλεγχο του αδέσποτου πληθυσμού https://www.oie.int/doc/ged/D9926.PDF
- ICAM Coalition – Οδηγίες για την ορθή διαχείριση του πληθυσμού των σκύλων http://www.icamcoalition.org/downloads/Humane_Dog_Population_Management_Guidance_English.pdf
- Παραδείγματα εθελοντικής εργασίας https://www.volunteerforever.com/signup_landing
- Η J. K. Rowling καταδικάζει τον τουρισμό μέσω «εθελοντικής εργασίας» και τονίζει τους κινδύνους του να εργάζεται κάποιος εθελοντικά σε ορφανοτροφεία στο εξωτερικό.
http://www.independent.co.uk/news/people/jk-rowling-twitter-voluntourism-volunteering-inorphanages-risks-a7204801.htm


Charities Providing Veterinary Services Abroad Adopted by Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος on Scribd