Α.Ρ.ΠΑ.: ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΗ: ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΗ ΣΤΗ ΦΑΡΕΤΡΑ ΤΟΥ ΚΤΗΝΙΑΤΡΟΥ
ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΗ: ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΗ ΣΤΗ ΦΑΡΕΤΡΑ ΤΟΥ ΚΤΗΝΙΑΤΡΟΥ
Μια πραγματικότητα στην οποία μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι μας , είναι πως τα κτηνιατρικά φάρμακα διακινούνται ανεξέλεγκτα προς τους ιδιοκτήτες και τους παραγωγούς, συχνά χωρίς να απαιτείται καν η διαμεσολάβηση του κτηνιάτρου.
Πολλές φορές μας έχει τύχει να μας ζητούν ιατρική γνώμη αφού πρώτα έχουν εφαρμόσει μια εμπειρική αγωγή η οποία δεν πέτυχε. Αλλά και όταν έρχονται πρώτα σε εμάς, αρκεί μια χειρόγραφη συνταγή, την οποία συχνά παίρνει την πρωτοβουλία ο κάθε υπάλληλος φαρμακαποθήκης ή petshop να αλλάξει προτείνοντας ένα «ίδιο» φάρμακο.
Την ίδια στιγμή, γιατροί αλλά και γεωπόνοι έχουν κερδίσει να απαιτείται ηλεκτρονική συνταγή για την χορήγηση οποιουδήποτε φαρμάκου, η οποία συνδέεται και αφορά στο αντίστοιχο υπουργείο κάθε φορά. Στην περίπτωση του κτηνιατρικού φαρμάκου από την
άλλη, υποχρεωτική θεωρείται μόνο η συνταγογράφηση φαρμάκων παραγωγικών ζώων (και αυτή σε χειρόγραφο θεωρημένο μπλοκ), μιας και τα προϊόντα τους θα φτάσουν στην ανθρώπινη κατανάλωση.
Οφείλουμε να καταλάβουμε όλοι πως η κτηνιατρική συνταγή είναι το ισχυρότερο όπλο και ίσως το μόνο που αναχαιτίζει την ανεξέλεγκτη και αλόγιστη κυκλοφορία των κτηνιατρικών φαρμάκων σε όλο το δίκτυο Υγείας, από τις φαρμακευτικές εταιρίες και τα καταστήματα πώλησης ως τις εκτροφές ζώων και κατ’ επέκταση τα τρόφιμα και τους καταναλωτές. Συμβάλλει έτσι στην ορθή χρήση των κτηνιατρικών φαρμάκων και άρα την προάσπιση της δημόσιας υγείας. Επιπλέον, πέρα από τον ελεγκτικό της ρόλο ,η κτηνιατρική συνταγή είναι η επιστημονική και κοινωνική διαπίστευση του κτηνιάτρου καθώς και η τεκμηρίωση της κτηνιατρικής πράξης.
Ας δούμε όμως τα πράγματα λίγο πιο συγκεκριμένα.
-Σε ό,τι αφορά τα ζώα συντροφιάς, η καθιέρωση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης θα βάλει σε μια τάξη την κτηνιατρική πράξη, εμποδίζοντας πλέον τους ιδιοκτήτες από το να έχουν πρόσβαση σε φάρμακα χωρίς την επίσκεψη σε κτηνίατρο και χωρίς πολλές φορές να ξέρουν την διάγνωση της εκάστοτε νόσου ή την γνώση των ιδιαιτεροτήτων του κάθε ζώου (αντιβιόγραμμα, αλλεργίες , ιδιαιτερότητες φυλής ).
Επιπλέον θα υπάρχει καλύτερη παρακολούθηση των χρόνιων νοσημάτων και όχι τυχαίες αγωγές που εφαρμόζονται τυφλά, χωρίς την γνώση του τι έχει προηγηθεί. Κατ’ επέκταση θα μειωθεί η αλόγιστη χρήση φαρμάκων που προκαλούν αντοχή (αλλοπουρινόλη, αντιβιοτικά) καθώς και η λανθασμένη και άρα επικίνδυνη χρήση τους και χορήγησή τους τόσο για τα ζώα όσο και για τους ιδιοκτήτες (πχ μιλτεφοραν). Ας σημειώσουμε εδώ πως όλο και περισσότερα ζώα εμφανίζουν αντιβιοαντοχή σε πολλές ουσίες αναγκάζοντας μας να απευθυνθούμε σε πιο δραστικά και τοξικά αντιβιοτικά. Πέρα από το υγειονομικό κομμάτι, η ηλ. συνταγογράφηση θα επισημοποιήσει κι άλλες πτυχές της νομοθεσίας οι οποίες , δυστυχώς, ως τώρα δεν εφαρμόζονται όπως θα έπρεπε. Καταρχάς θα επιβάλλει την καταγραφή των νοσημάτων υποχρεωτικής δήλωσης (πχ λεϊσμανίαση, λεπτοσπείρωση), μιας και θα δηλώνονται όλα τα ζώα που ξεκινούν αγωγή, αλλά και η αγωγή. Με αυτόν τον τρόπο εμμέσως ασκείται πίεση και για την ηλεκτρονική σήμανση όλων των κατοικίδιων ζώων καθώς και την ηλεκτρονική καταγραφή του ιστορικού του εκάστοτε ζώου συντροφιάς μιας και η συνταγογράφηση θα αφορά συγκεκριμένο αριθμό microchip.
Σε σχέση με τα έξω- και ενδοπαρασιτοκτόνα φάρμακα και την διαφαινόμενη τάση στην Ευρώπη να χαρακτηριστούν ως μη συνταγογραφούμενα και να διακινούνται με αυτόν τον τρόπο παντού, ακόμα και στα σούπερ μάρκετ της γειτονιάς, θα εξασφαλιστεί η σωστή και εγκεκριμένη τους χρήση με βάση το είδος και τις ανάγκες του κάθε ζώου καθώς και τις συνθήκες διαβίωσης του.
Τέλος με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης θα λυθεί το ζήτημα που έχει προκύψει με τον ν.4600/2019 και την κατάργηση όλων των απλών, μονόγραμμων & δίγραμμων συνταγών που απαιτούνταν για την χορήγηση των ναρκωτικών φαρμάκων, γεγονός που μας αφήνει μετέωρους απέναντι στην διάθεση των φαρμακοποιών να εφαρμόσουν ή όχι την προσωρινή εξαίρεση που μας αφορά.
-Σε ό,τι αφορά τα παραγωγικά ζώα, η κατάχρηση των αντιβιοτικών σκευασμάτων και κατ’ επέκταση η αντιβιοαντοχή παίρνει μεγαλύτερη σημασία μιας και τα οποιαδήποτε λάθη στην δοσολογία, την ουσία, τον τρόπο χορήγησης ή στον χρόνο αναμονής δεν αφορά μόνο το ζώο, αλλά και την δημόσια υγεία. Καταγράφοντας όλα τα φάρμακα που συνταγογραφούνται μπορούν να ελέγχονται οι χρόνοι αναμονής στα προϊόντα ζωικής προέλευσης. Επιπλέον θα γίνεται καλύτερος έλεγχος στο είδος φαρμάκων που χρησιμοποιούνται, σε αντίθεση με την τωρινή κατάσταση κατά την οποία μπορεί να χορηγούνται φάρμακα που δεν έχουν ένδειξη για όλα τα είδη ζώων ή για τα ζώα των οποίων τα προϊόντα προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση.
Ένα ακόμα κομμάτι που θα εδραιωθεί με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση είναι αυτό της υποχρεωτικής παρακολούθησης των μονάδων από κτηνίατρο και την αμοιβή, έστω και συμβολική, για την έκδοση συνταγής.
Θα μπορούσε κάποιος να πει πως όλα αυτά μπορούν να γίνουν και με τις χειρόγραφες συνταγές, αρκεί να γίνει πιο αυστηρή η απαίτηση αυτών από τα σημεία πώλησης φαρμάκων. Όμως μια καταγραφή στο υπουργείο με δυνατότητα εύρεσης φαρμακευτικών σκευασμάτων ανά πάσα στιγμή, ελέγχου της καταλληλότητας του κάθε φαρμάκου για το εκάστοτε ζώο, άμεσης εύρεσης των φαρμακευτικών αγωγών του κάθε ζώου ή εκτροφής, αλλά και προστασίας των βιολογικών καλλιεργειών με τον άμεσο έλεγχο των φαρμάκων που χορηγούνται , μόνο ηλεκτρονικά μπορεί να γίνει και οφείλει να περιλαμβάνει:
• Τα στοιχεία του κτηνίατρου- ιδιοκτήτη ζώου(+ αριθμό microchip)/ ή κτηνοτρόφου-κωδικού εκμετάλλευσης
• Την διάγνωση και θεραπευτική αγωγή
• Την φαρμακευτική ουσία και την εμπορική ονομασία του φαρμάκου (στα παραγωγικά αρ. παρτίδας/ημ. Λήξης) για την αποφυγή οποιουδήποτε παραεμπορίου
• Την δοσολογία, τον τρόπο χορήγησης, την διάρκεια θεραπείας και τους χρόνους αναμονής για τα παραγωγικά ζώα.
Η διάρκεια της φαρμακευτικής αγωγής θα πρέπει να μη ξεπερνάει τους 2 μήνες για τα ζώα συντροφιάς, με εξαίρεση τα αντιπαρασιτικά σκευάσματα (για τα οποία θα μπορούσε να είναι ετήσια για παράδειγμα) και τους 6 μήνες για τα παραγωγικά ζώα, ώστε να αποφεύγεται η επαναχρησιμοποίηση των συνταγών για άλλα ζώα ή η επανάληψη της αγωγής τυφλά από ιδιοκτήτες ή παραγωγούς.
Τέλος, είναι ευθύνη του ΠΚΣ να καθορίσει , όπως και στους γιατρούς, μια ελάχιστη αμοιβή για την έκδοση συνταγής,, η οποία θα λαμβάνεται από όλους τους συναδέλφους.
Απέναντι σε μία πραγματικότητα καταστρατήγησης της έννοιας αλλά και της ίδιας της χρήσης της κτηνιατρικής συνταγής , που μέχρι τώρα μας έβρισκε απλούς θεατές, οφείλουμε να κάνουμε πράξη το αυτονόητο, να την κατοχυρώσουμε ουσιαστικά με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης κατοχυρώνοντας και το κτηνιατρικό επάγγελμα.
ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ