Υπόμνημα - Παρέμβαση του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου στην Επιτροπή Παραγωγής & Εμπορίου για το νέο σχέδιο Νόμου του ΥΠΑΑΤ

Αθήνα, 26/05/20


Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Αξιότιμοι κ. Βουλευτές,


Με αφορμή το νέο σχέδιο νόμου του ΥΠΑΑΤ για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του αγροτικού τομέα και πιο συγκεκριμένα για το κεφάλαιο Δ που άπτεται των κτηνιατρικών φαρμάκων έχουμε να κάνουμε κάποιες παρατηρήσεις.

Ξεκινώντας, λοιπόν, να πούμε ότι τα κτηνιατρικά φάρμακα αποτελούν αφενός μεν ένα μοναδικό όπλο στα χέρια των κτηνιάτρων κατά την άσκηση του κτηνιατρικού επαγγέλματος για την αποκατάσταση της υγεία των ζώων, αφετέρου συμβάλλουν στην ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας μέσω της διατήρησης του ζωικού κεφαλαίου και για αυτό δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως εμπόρευμα. Όμως, η ανεξέλεγκτη χρήση των φαρμάκων εγκυμονεί κινδύνους. Το κτηνιατρικό φάρμακο περνά στην τροφική αλυσίδα άμεσα, για αυτό και μέχρι τώρα υπόκειται στους επιστημονικούς περιορισμούς που αφορούν την φαρμακοεπαγρύπνηση, την ανάπτυξη μικροβιοαντοχής και ανεπιθύμητων παρενεργειών.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η χρήση κτηνιατρικών φαρμάκων πρέπει να γίνεται με προσοχή. Μόνο οι κτηνίατροι μπορούν να τα συνταγογραφούν και οι κτηνοτρόφοι ή οι ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς να προμηθεύονται τα κατάλληλα φαρμακευτικά σκευάσματα από τους υπεύθυνους κτηνιάτρους και όχι διαδικτυακά. Η χρήση του κτηνιατρικού φαρμάκου ελέγχεται από την καταγραφή του στο βιβλίο μονάδας για την προστασία της δημόσιας υγείας, κάτι που δεν είναι δυνατό να διασφαλιστεί όταν η προμήθειά του γίνεται διαδικτυακά και πολύ περισσότερο χωρίς συνταγή κτηνιάτρου, αλλά με γνώμονα την διαφήμιση, τις προσφορές ή τη "γνώμη" του παραγωγού! Η ανεξέλεγκτη επί της ουσίας διάθεση κτηνιατρικών φαρμάκων μέσω διαδικτύου δεν επιτρέπει τον έλεγχο της προμήθειας, της χρήσης και της τύχης καταλοίπων αυτών των σκευασμάτων με άμεσο αντίκτυπο στη δημόσια υγεία και τη φαρμακολογία στα φάρμακα ανθρώπινης κατανάλωσης.

Σχετικά με το άρθρο 14 του ν/σ του ΥΠΑΑΤ που αναφέρεται στα κτηνιατρικά φαρμακευτικά προϊόντα.

Όσον αναφορά τις διατάξεις του νομοσχεδίου σε πολλές περιπτώσεις ορθώς αναφέρονται αναλυτικώς οι διοικητικές ποινές και τα πρόστιμα που επιβάλλονται όταν παραβιάζονται τα άρθρα του νόμου 2538/1997. Όμως, υπάρχει ένα σοβαρό θέμα που σχετίζεται με το νόμιμο τρόπο διάθεσης κτηνιατρικών φαρμάκων. Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 2538/97 η διάθεση κτηνιατρικών φαρμάκων διενεργείται από καταστήματα λιανικής πώλησης, κτηνιατρεία, κτηνιατρικές κλινικές και κτηνιατρικά γραφεία παραγωγικών ζώων και αποκλειστικά εντός των χώρων αυτών, απαγορευομένης της πώλησης ή διάθεσης κτηνιατρικού φαρμακευτικού προϊόντος σε άλλους χώρους ή με άλλους τρόπους.

Ενώ στην παράγραφο 1 του άρθρου 10 του ν.2538/97 όπως ισχύει σήμερα, ορίζεται ρητώς πως όποιος παραβιάζει τις ανωτέρω διατάξεις και διαθέτει με άλλους τρόπους κτηνιατρικά φάρμακα τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο, με ποινή φυλάκισης και ανάκληση αδείας, στο προς ψήφιση άρθρο 14 που αντικαθιστά το ανωτέρω άρθρο 10 ο παραβάτης των διατάξεων του άρθρου 5 δεν υπόκειται σε καμία τιμωρία διοικητική ή ποινική.

Δηλαδή ενώ παραμένει σε ισχύ η απαγορευτική διάταξη δεν επιφέρει καμία ποινή διοικητική ή άλλη για όποιον την παραβιάζει, άρα ουσιαστικά δεν υφίσταται τιμωρία.

Το άρθρο 5 του νόμου 2538/1997 ουσιαστικά απαγορεύει την πώληση και διάθεση φαρμάκων μέσω διαδικτύου, με συνέπεια να οδηγούμαστε με την μη ύπαρξη ποινής σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

Για τους λόγους αυτούς ζητούμε αφενός να προστεθεί στο άρθρο 5 του ν. 2538/1997 παράγραφος όπου να ορίζεται ρητώς ότι απαγορεύεται η διαδικτυακή διάθεση και διακίνηση κτηνιατρικών φαρμάκων αφετέρου να αναφερθεί συγκεκριμένα στην παράγραφο 4 του άρθρου 14 του νομοσχεδίου με το οποίο αντικαθίσταται το άρθρο 10 του νόμου 2538/1997 ότι τιμωρούνται με τις αυτές ποινές των υπολοίπων διατάξεων και όποιοι παραβιάζουν το άρθρο 5 του νόμου 2538/97.

Σε ό,τι αφορά τα ζώα συντροφιάς η καθιέρωση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης θα βάλει σε μια τάξη την κτηνιατρική πράξη, εμποδίζοντας πλέον τους ιδιοκτήτες από το να έχουν πρόσβαση σε φάρμακα χωρίς πολλές φορές να ξέρουν τη διάγνωση της εκάστοτε νόσου ή τη γνώση των ιδιαιτεροτήτων του κάθε ζώου (αντιβιόγραμμα, αλλεργίες , ιδιαιτερότητες φυλής ). Επιπλέον, θα υπάρχει καλύτερη παρακολούθηση των χρόνιων νοσημάτων και όχι τυχαίες αγωγές που εφαρμόζονται τυφλά, χωρίς την γνώση του τι έχει προηγηθεί. Κατ’ επέκταση θα μειωθεί η αλόγιστη χρήση φαρμάκων που προκαλούν αντοχή (αλλοπουρινόλη, αντιβιοτικά), καθώς και η λανθασμένη και άρα επικίνδυνη χρήση τους και χορήγησή τους τόσο για τα ζώα όσο και για τους ιδιοκτήτες (πχ μιλτεφοραν). Ας σημειώσουμε εδώ πως όλο και περισσότερα ζώα εμφανίζουν αντιβιοαντοχή σε πολλές ουσίες, αναγκάζοντάς μας να απευθυνθούμε σε πιο δραστικά και τοξικά αντιβιοτικά.

Πέρα από το υγειονομικό κομμάτι, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση θα επισημοποιήσει κι άλλες πτυχές της νομοθεσίας οι οποίες, δυστυχώς ως τώρα, δεν εφαρμόζονται όπως θα έπρεπε. Καταρχάς θα επιβάλει την καταγραφή των νοσημάτων υποχρεωτικής δήλωσης (πχ λεϊσμανίαση, λεπτοσπείρωση), μιας και θα δηλώνονται όλα τα ζώα που ξεκινούν αγωγή, αλλά και η αγωγή. Με αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει και μεγαλύτερη πίεση για ηλεκτρονική σήμανση όλων των κατοικίδιων ζώων, καθώς και ηλεκτρονική καταγραφή του ιστορικού του εκάστοτε ζώου συντροφιάς, μιας και η συνταγογράφηση θα αφορά συγκεκριμένο αριθμό microchip.

Σε σχέση με τα έξω- και ενδοπαρασιτοκτόνα φάρμακα και την διαφαινόμενη τάση στην Ευρώπη να χαρακτηριστούν ως μη συνταγογραφούμενα και να διακινούνται με αυτόν τον τρόπο παντού, ακόμα και στα σούπερ μάρκετ της γειτονιάς, θα εξασφαλιστεί η σωστή και εγκεκριμένη τους χρήση με βάση το είδος και τις ανάγκες του κάθε ζώου καθώς και τις συνθήκες διαβίωσης του.

Τέλος, με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης θα λυθεί το ζήτημα που έχει προκύψει με τον ν.4600/2019 και την κατάργηση όλων των απλών, μονόγραμμων & δίγραμμων συνταγών που απαιτούνταν για την χορήγηση των ναρκωτικών φαρμάκων.

Στα παραγωγικά ζώα η κατάχρηση των αντιβιοτικών σκευασμάτων και κατ’ επέκταση η αντιβιοαντοχή παίρνει μεγαλύτερη σημασία μιας και τα οποιαδήποτε λάθη στην δοσολογία, την ουσία, τον τρόπο χορήγησης ή στον χρόνο αναμονής δεν αφορά μόνο το ζώο, αλλά και την δημόσια υγεία. Καταγράφοντας όλα τα φάρμακα που συνταγογραφούνται μπορούν να ελέγχονται οι χρόνοι αναμονής στα προϊόντα ζωικής προέλευσης. Επιπλέον, θα γίνεται καλύτερος έλεγχος στο είδος φαρμάκων που χρησιμοποιούνται, σε αντίθεση με την τωρινή κατάσταση κατά την οποία μπορεί να χορηγούνται φάρμακα που δεν έχουν ένδειξη για όλα τα είδη ζώων ή για τα ζώα των οποίων τα προϊόντα προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση.

Πέραν των ανωτέρω διαπιστώνουμε με ικανοποίηση ότι η πολιτεία ανταποκρίθηκε στο αίτημα μας που επανειλημμένως είχαμε υποβάλλει σχετικά με την καταβολή των αμοιβών των ιδιωτών κτηνιάτρων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα ελέγχου και εκρίζωσης βρουκέλλωσης των αιγοπροβάτων και των αγελαίων βοοειδών.

Ελπίζουμε στην άμεση συμπλήρωση του συγκεκριμένου άρθρου για τη διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας.


Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΘΗΝΑ ΤΡΑΧΗΛΗ ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΑΙΟΣ