«Κείμενο των Υγειονομικών Συλλόγων του ΤΣΑΥ, για την σχεδιαζόμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση»
Στις 28/01/08 πραγματοποιήθηκε συνάντηση των προέδρων του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, του Πανελλήνιου Οδοντιατρικού Συλλόγου και του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου. Το παρακάτω κείμενο κατατέθηκε από τους προέδρους στην Υπουργό Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας κα. Φάνη Πάλη Πετραλιά μετά από συνάντηση που είχαν για τις αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα.29/1/2008
Αξιότιμη κα Υπουργέ,
Εν όψει του νέου κύκλου διαλόγου για το ασφαλιστικό και μετά την πρώτη γραπτή ενημέρωση σας στη συνάντηση της 19/12, επανερχόμαστε προκειμένου να αιτιολογηθεί πλέον λεπτομερώς η αντίθεσή μας στην ενοποίηση του ΤΣΑΥ με άλλους ασφαλιστικούς φορείς.
- Το ΤΣΑΥ είναι το ασφαλιστικό ταμείο αυτασφάλισης Υγειονομικών.
- Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη αναλογιστική μελέτη που στηρίχθηκε σε στοιχεία του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το ΤΣΑΥ εμφανίζεται να έχει αναλογιστικό έλλειμμα που αρχίζει από το 2013 μέχρι το 2022, οπότε σταδιακά φθάνει στα 3,8 δις και επομένως απαιτείται η αντίστοιχη σταδιακή μείωση συντάξεων. Οι υγειονομικοί φορείς αμφισβήτησαν ευθέως το αποτέλεσμα της μελέτης αυτής αφού το ΤΣΑΥ έχει μεγάλη δυσκολία να εμφανίσει ισολογισμούς την τελευταία δεκαετία. Μόνο τα τελευταία δύο χρόνια εμφανίσθηκαν ισολογισμοί που δίνουν μία τελείως μερική και οριακή εικόνα της πραγματικότητας. Απαιτούντες πραγματικά αναλογιστικά στοιχεία από το ΤΣΑΥ οι φορείς προτίθενται να χρηματοδοτήσουν νέα αναλογιστική μελέτη της οποίας τα αποτελέσματα θα σας γίνουν αμέσως γνωστά.
- Σήμερα το ΤΣΑΥ στηρίζεται ουσιαστικά μόνο στις εισφορές των υγειονομικών αφού:
- Δεν υφίσταται κοινωνικός πόρος από το 1997 και μετά.
- Δεν εκπληρούται η υποχρέωση του κράτους ως το μέρος της τριμερούς χρηματοδότησης, τόσο στον κλάδο σύνταξης όσο και στον κλάδο ασθενείας. Η υποχρέωση αυτή ανέρχεται στα 150 εκατ. περίπου.
- Οι οφειλές από το ΛΑΦΚΑ ουδέποτε αποδόθηκαν. Απεναντίας το κράτος με την εγγραφή των αποθεματικών του ΤΣΑΥ στον προϋπολογισμό του ουσιαστικά τα εκμεταλλεύεται, ενώ με σειρά νόμων δεν επιτρέπει τη δυνατότητα καλύτερης διαχείρισης τους από τους ίδιους τους υγειονομικούς.
- Η αναλογία συνταξιούχων προς ασφαλισμένους στο ΤΣΑΥ είναι 1/5,41 και επιπλέον σε σχέση με όλα τα άλλα ασφαλιστικά ταμεία οι ασφαλισμένοι του χρησιμοποιούν το ελάχιστο ποσοστό (μόνο 11%) των υπηρεσιών υγείας. Το ΤΣΑΥ ασφαλίζει το επάγγελμα και όχι την ιδιότητα (όπως π.χ. το ΤΣΜΕΔΕ). Ο παράγων ανεργία και έλλειψη εισφορών είναι ελαχιστοποιημένος ίσως ο χαμηλότερος από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία (πολύ κάτω του ορίου 7%). Ωστόσο είναι υψηλότατη η εισφοροδιαφυγή που αγγίζει το 1,5 δις και που δυστυχώς η υπάρχουσα δομή του ΤΣΑΥ είναι αποτρεπτική στην κάλυψη αυτού του προβλήματος. Λαμβανομένων υπόψη των δημογραφικών στοιχείων της επόμενης 30ετίας, η αναλογία συνταξιούχων προς ασφαλισμένους θα είναι 1/1 και εάν το ΤΣΑΥ αναπτύξει την δυναμική του, μπορεί διαχρονικά να εμφανίζει αύξουσα πορεία συντάξεων. Η πλήρης σύνταξη έρχεται μετά από 39 χρόνια εργασίας.
- Με την σημερινή του δομή και με τον καθοριστικό παρεμβατισμό του κράτους στις οικονομικές επιλογές του ΤΣΑΥ οδηγήθηκε η μεν ακίνητη περιουσία του σε χαμηλότατες αποδόσεις (π.χ. κτίριο ΤΣΑΥ Σταδίου 27, όπου η έδρα του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων), οι δε επενδύσεις σε λάθη επί σειρά ετών που μείωσαν τις αποδόσεις.
- Ο Ν. 2084/92 (Σιούφα), άρθρο 1, καθορίζει 14 ασφαλιστικές κατηγορίες και δημιουργεί κατά τη γνώμη μας επώδυνη κοινωνική διαφοροποίηση παλαιών – νέων ασφαλισμένων με όριο το έτος 1993. Ωστόσο η δυναμική του ΤΣΑΥ μπορεί με τη δημιουργία εσωτερικού λογαριασμού να την υπερκεράσει εάν υπάρξει όμως ένα άλλο νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας του. Το ίδιο μπορεί να συμβεί για τις παροχές του κλάδου υγείας οι οποίες αν και απευθύνονται σε υγειονομικούς είναι ανεπίτρεπτα χαμηλού επιπέδου. Ομοίως και για τον κλάδο πρόνοιας όπου το εφ’ άπαξ των υγειονομικών είναι το χαμηλότερο από όλους τους ασφαλιστικούς φορείς.
- Ο Ν. 2084/92 άρθρο 22 αναφέρεται σαφώς στα ποσοστά συμμετοχής των μερών στην τριμερή χρηματοδότηση. Η συμμετοχή του κράτους για τους αυτοαπασχολούμενους είναι στο 10%. Με τη σχεδιαζόμενη (ουσιαστικά μείωση της κρατικής συμμετοχής) μεταρρύθμιση θα πρέπει το 10% των αποθεματικών του ΤΣΑΥ να κατατίθεται σε ένα κοινό ασφαλιστικό ταμείο ενώ η μέχρι τώρα πρακτική θέτει αν αμφιβόλω το 10% της βασικής υποχρέωσης του κράτους. Αυτό σημαίνει ότι οι υγειονομικοί μόνοι από το δικό τους αποθεματικό θα «πληρώσουν» τη μεταρρύθμιση.
- Ο Ν. 3232/2004 (Ρέπα) αναφέρεται σαφώς:
- Στη δημόσια κύρια και επικουρική ασφάλιση,
- στην επαγγελματική ασφάλιση,
- στις συγχωνεύσεις συντάξεων κατά τρόπο που δημιουργεί ανοικτό πεδίο δράσης στην ιδιωτική ασφάλιση. Ωστόσο στο ΤΣΑΥ πλην της κύριας σύνταξης υφίσταται ως επικουρική ο θεσμός των «μονοσυνταξιούχων» που είναι προαιρετικός και έχει την αντιστοιχία σε αυξημένες εισφορές. Στην προοπτική της συγχώνευσης συντάξεων υπάρχει έκδηλη η ανησυχία να χαθεί η απόδοση των επιπλέον αυτών εισφορών σε αυξημένες σύνταξη.
- Στον σχεδιασμό δημιουργίας ενιαίου ταμείου επιστημόνων οι σχέσεις συνταξιούχων προς ασφαλισμένους είναι: ΤΣΜΕΔΕ 1/7,5· Ταμείο Νομικών 1/3,5· Ταμείο Δημοσιογράφων 1/14. Η ενοποίηση του ΤΣΑΥ με το ταμείο Νομικών είναι άκρως δυσμενής αφού ο κοινωνικός πόρος φθάνει στο 60% των εισροών. Η ενοποίηση του ΤΣΑΥ με το ΤΣΜΕΔΕ είναι επίσης δυσμενής αφού εδώ ο κοινωνικός πόρος φθάνει στο 40% των εισροών του. Το ταμείο Δημοσιογράφων στηρίζεται εξ’ ολοκλήρου στον κοινωνικό πόρο (αγγελιόσημο). Είναι ευνόητο ότι οποιαδήποτε μείωση ή κατάργηση του κοινωνικού πόρου στα ασφαλιστικά αυτά ταμεία, θα ανατρέψει αμέσως την οικονομική τους εικόνα. Ωστόσο το ΤΣΑΥ θα μπορούσε να κάνει ή να έχει κοινές επιχειρηματικές κινήσεις ιδίως με το ΤΣΜΕΔΕ, όμως αυτό έχει να κάνει και πάλι με το ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας του που είναι αποτρεπτικό. Ειδικά το ταμείο Νομικών εμφανίζει μία φθίνουσα οικονομική πορεία την οποία προφανώς δεν θα ήθελε να επωμισθεί το ΤΣΑΥ στην ενοποίηση μαζί του. Πράγμα που σύμφωνα με τον αναφερθέντα Ν. 3232/2004 θα οδηγήσει σε δραματική μείωση συντάξεων.
- Το ΤΣΑΥ ενέχει τεράστια οικονομική δυναμική την οποία οφείλει το Υπουργείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων να επιτρέψει να εκφρασθεί με τη δημιουργία ενός νέου νομικού πλαισίου λειτουργίας του. Η σημερινή άκρως γραφειοκρατική κατάσταση λειτουργίας του ΤΣΑΥ το καθιστά αναποτελεσματικό όχι μόνο στις αποδόσεις του αλλά και σε κάθε μορφής ανταπόκριση στα αιτούμενα των ασφαλισμένων του. Η απουσία μηχανοργάνωσης, η έλλειψη προσωπικού και οι ασφαλιστικές αντιλήψεις άλλων εποχών, οδηγούν συχνά σε κακοδιαχείριση, σε ελλειμματικούς ελεγκτικούς και εισπρακτικούς μηχανισμούς, τέτοιους ώστε υπόλογοι στις επαρχιακές αντιπροσωπείες να είναι συνήθως οι φαρμακοποιοί που συμμετέχουν ως πρόεδροι των τοπικών Φαρμακευτικών Συλλόγων.
- Στις προτάσεις τους για την αριστοποίηση του ΤΣΑΥ, οι υγειονομικοί φορείς αναφέρονται στην:
- Αυτοδιοίκηση από τους υγειονομικούς πανελλήνιους συλλόγους.
- Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας και αποθεματικών.
- Διασφάλιση του κοινωνικού χαρακτήρα της ασφάλισης με τη συμμετοχή του κράτους στις οικονομικές του υποχρεώσεις και στο Δ.Σ., όχι όμως καθοριστικά.
- Χρησιμοποίηση σε θέσεις κλειδιά και στο Δ.Σ. ειδικών στα ασφαλιστικά οικονομικά.
- Αποτροπή κατηγοριοποίησης των ασφαλισμένων του.
- Άμεση μηχανοργάνωση και δομική-λειτουργική ανασυγκρότηση όλων των κλάδων και μηχανισμών του.
- Πάταξη της εισφοροδιαφυγής.
- Αύξηση των παροχών και της ποιότητας των υπηρεσιών.
Αξιότιμη κα Υπουργέ,
Η προσπάθεια της ενοποίησης του πλήθους των ασφαλιστικών ταμείων και των τρόπων απόδοσής τους είναι ένα αναγκαίο και γιγαντιαίων διαστάσεων έργο. Ωστόσο οφείλει κανείς να διακρίνει τα ομοειδή σημεία όπως και τις πραγματικές ιδιαιτερότητες, όπου υφίστανται, έτσι ώστε να μην υπάρξει μια γενική «προς τα κάτω» εξίσωση που για το ΤΣΑΥ μάλιστα θα γίνει με χρήματα και μόνο των ασφαλισμένων του.
Αιτούμενο από τους υγειονομικούς φορείς είναι:
- Να μην ενοποιηθεί το ΤΣΑΥ με κανένα άλλο ασφαλιστικό ταμείο.
- Να αλλάξει άμεσα ο νόμος λειτουργίας του. Επ’ αυτού έχει ήδη συγκροτηθεί διϋγειονομική επιτροπή που συλλέγει τα πραγματικά στοιχεία ώστε μετά την πλήρη καταγραφή και τις λεπτομερείς διαπιστώσεις, να προβεί σε μια ενδεχόμενη συνεργασία με το Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης σε πλήρη και λεπτομερή εισήγηση νέου νομοθετικού πλαισίου για το ΤΣΑΥ.
Αναμένουμε να μας ορίσετε νέα συνάντηση.
Για τους ΠΙΣ – ΠΦΣ – ΠΟΣ – ΠΚΣ
Οι Πρόεδροι
Μανώλης Καλοκαιρινός
