Συνάντηση Συλλόγων Υγειονομικών με Υπουργό Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων

Την Τετάρτη, 26/2, πραγματοποιήθηκε συνάντηση με την Υπουργό Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Ν. Κεραμέως, σχετικά με τις συντάξεις των υγειονομικών. Ο Π.Κ.Σ. εκπροσωπήθηκε από την Πρόεδρο, Αθηνά Τραχήλη και τον Γεν. Γραμματέα, Γιάννη Ψαθά.

Κατατέθηκε το κείμενο που ακολουθεί και αναμένονται οι πρωτοβουλίες της Υπουργού

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΘΕΜΑ: ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,

Θα θέλαμε να σας εκθέσουμε ένα σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνάδελφοί μας άμισθοι υγειονομικοί, οι οποίοι, συνεπεία μιας αδικίας του ασφαλιστικού συστήματος, λαμβάνουν συντάξεις πείνας.

Συνάδελφοι με 40 έτη ασφάλισης λαμβάνουν συντάξεις που δεν υπερβαίνουν τα 800 ευρώ μικτά, καίτοι έχουν καταβάλει κανονικά υψηλές εισφορές και μάλιστα σε ένα Ταμείο όπως το τ. ΤΣΑΥ το οποίο όχι μόνο ουδέποτε επιδοτήθηκε από το Κράτος, αντιθέτως εισέφερε σημαντική κινητή και ακίνητη περιουσία στον e-ΕΦΚΑ, μεταξύ των οποίων και το κτίριο επί της οδού Σταδίου που στεγάζεται το Υπουργείο σας.

Ι. Η ιστορία του ΤΣΑΥ με απλά λόγια:

Το Ταμείο Συντάξεως και Ασφαλίσεως Υγειονομικών (ΤΣΑΥ) ιδρύθηκε  με το ΝΔ 8/14.8.25 και αργότερα με τον Νόμο 5333/32 μετονομάστηκε σε Ταμείο Ασφάλισης όλων των Υγειονομικών. Αργότερα με τον Νόμο 5945/34 ήρθε ο οριστικός τίτλος «Περί Ταμείου Συντάξεως και Αυτασφαλίσεως Υγειονομικών». Με τις διατάξεις του ν.3655/2008  εντάχθηκε στο ΕΤΑΑ ως Τομείς Υγειονομικών με λογιστική και οικονομική αυτοτέλεια, ενώ με τις διατάξεις του ν.4387/2016 εντάχθηκε στο Ενιαίο και Μοναδικό πιά Φορέα που σήμερα ονομάζεται Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ). 

Σε όλη την ιστορία απέδιδε αρκετά σημαντικές συντάξεις στους ασφαλισμένους του, παρότι ουδέποτε είχε επιδοτηθεί από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και παρότι ουδέποτε το Κράτος απέδωσε σ’ αυτό την Κρατική Συμμετοχή στη χρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης, όπως προβλεπόταν στο ν.2084/1992 (Νόμος Σιούφα).

Το ΤΣΑΥ, όπως όλα τα Ταμεία Επιστημόνων, είχε πόρους (που στη συνέχεια ονομάστηκαν Κοινωνικοί) που επιβάλλονταν κατά τη διενέργεια εμπορικών ή άλλων πράξεων στις οποίες είχαν κάποια συμμετοχή οι ασφαλισμένοι του. Κυριότερος αυτών υπήρξε το ιατρόσημο, ήτοι 6,5%  στα εισαγόμενα ιδιοσκευάσματα από το εξωτερικό, αλλά και στα ιδιοσκευάσματα που παρασκευάζονται ή συσκευάζονται στην Ελλάδα. To Συμβούλιο της Επικρατείας τέτοιους πόρους τους χαρακτηρίζει ασφαλιστικές εισφορές εν ευρεία έννοια (βλ. ΣτΕ 984/2019, ΣτΕ 2681/2020 και ΣτΕ 867/2000), που έχουν τεθεί προς σχηματισμό του ασφαλιστικού κεφαλαίου.

Ο πόρος αυτός καταργήθηκε από 8.12.1997, με την από 7.11.1997 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 226), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2581/1998 (Α΄ 36). Στην αιτιολογική έκθεση του Νόμου αυτού που υπάρχει στην ιστοσελίδα της Βουλής ρητώς αναφέρεται κατά λέξη: «- Η απώλεια εσόδων που θα προκύψει για το Τ.Σ.Α.Υ., Τ.Ε.Α.Υ.Φ.Ε. και τον Ε.Ο.Φ θα καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ταυτόχρονα, όμως, θα υπάρξει και εξοικονόμηση πόρων του προϋπολογισμού με αντίστοιχη μείωση της επιχορήγησης των ασφαλιστικών ταμείων (Ι.Κ.Α., Ο.Γ.Α., Ν.Α.Τ., Τ.Ε.Β.Ε., κ.λπ), τα οποία κατέβαλαν το μεγαλύτερο μέρος των επιβαρύνσεων από την αγορά φαρμάκων για τους ασφαλισμένους τους.».

Η ως άνω ρύθμιση, τεθείσα χωρίς την απαιτούμενη αναλογιστική μελέτη, οδήγησε σε σημαντική μείωση των εσόδων του ΤΣΑΥ, ενώ στα υπόλοιπα Ταμεία των Επιστημόνων οι Πόροι διατηρήθηκαν και μέχρι την κατάργησή τους με το ν.4387/2016.

ΙΙ. Ο νέος τρόπος υπολογισμού συντάξεων με το ν.4387/2016

Ως γνωστόν η κυρία σύνταξη μετά το Ν.4387/2016 αποτελείται από το άθροισμα δύο ποσών, δηλαδή της εθνικής (αρχικώς 384 ευρώ υπό καθεστώς πλήρους συντάξεως) και της ανταποδοτικής για την οποία θα αναλύσουμε κατωτέρω:

Κατ’ αρχήν σύμφωνα με το άρθρο 28 του Ν.4387/2016 προβλέπεται ότι:

«2. Ως συντάξιμες αποδοχές για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού μέρους σύνταξης κύριας ασφάλισης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου λαμβάνονται υπόψη:

α. Για τους μισθωτούς, .....

β. Για τους αυτοαπασχολούμενους, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους ασφαλισμένους του πρώην ΟΓΑ ο μέσος όρος του μηνιαίου ασφαλιστέου εισοδήματος, το οποίο υπόκειται σε εισφορές καθ’ όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού βίου του. Το μηνιαίο ασφαλιστέο εισόδημα υπολογίζεται ως εξής:

i. Για το χρονικό διάστημα έως 31.12.2016 το ποσό που θα αποτελούσε το ασφαλιστέο μηνιαίο εισόδημα αν εκλαμβανόταν ως μηνιαία εισφορά, το ποσό που πράγματι καταβλήθηκε για κάθε μήνα ασφάλισης διά του συντελεστή 0,20.

Στο ανωτέρω ποσό συνυπολογίζονται με αναγωγή κατά κεφαλήν, τυχόν υφιστάμενοι μέχρι την ημερομηνία αυτή κοινωνικοί πόροι υπέρ των αντίστοιχων ταμείων και η ασφαλιστική εισφορά όπου υπήρχε που έχει καταβληθεί από τον εργοδότη....»

Από τον κατωτέρω συγκριτικό πίνακα (πηγή η σχετική εγκύκλιος των κοινωνικών πόρων) προκύπτει εμφανώς πως από τα ενταχθέντα στο ΕΤΑΑ Ταμεία Επιστημόνων -Αυτοαπασχολουμένων το ΤΣΑΥ αδικείται κατάφωρα 

τ. ΕΤΑΑ ΜΗΝΙΑΙΟ ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ ΠΟΣΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΕ €

  ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕΕΤΑΑ-ΤΑΝΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ

200248,3244,170,20

200357,5753,450,24

200452,65607,590,34

200540,19143,900,36

200646,27166,880,39

200762,01191,060,67

200857,8202,560,62

200989,49307,880,63

201067,16165,390,61

201140,73133,414,24

201235,35106,460,27

201326,3196,180,05

201428,1566,530,29

201513,0359,300,28

20163,1824,120,25

Συνεπεία των ανωτέρω, οι υγειονομικοί λαμβάνουν σήμερα τις μικρότερες συντάξεις, έναντι των λοιπών ασφαλισμένων του τ. ΕΤΑΑ, τέτοιες που είναι σημαντικά μικρότερες και μάλιστα σε σημαντικό ποσοστό. Ακολουθούν παραδείγματα:

•ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:

Υγειονομικός αποχωρήσας  Ιανουάριο 2020 

Έτη ασφάλισης 40 – συντάξιμες αποδοχές 834,68

(Χωρίς εισφορές μονοσύνταξης)

Εθνική σύνταξη 384 ευρώ

Ανταποδοτική    417,42 ευρώ

Σύνολο:     811,42 ευρώ

Σύνταξη με το παλαιό σύστημα (1.400 ευρώ περίπου)

Μείωση 42%

Η τραγική αυτή μείωση των συντάξεων των υγειονομικών τα πρώτα χρόνια και λόγω της ύπαρξης προσωπικής διαφοράς, λόγω της σύγκρισής της με την προ του ν.4387/2016 χορηγούμενη σύνταξη, δεν είχε καταφανεί με σαφήνεια. 

Πλέον η απομείωση των συντάξεων που λαμβάνουν οι ασφαλισμένοι Υγειονομικοί που μετείχαν σε ένα υγιές Ταμείο, αγγίζουν τα όρια του ευτελισμού, ιδίως εν συγκρίσει με το προηγούμενο καθεστώς, ακόμη και με τις μνημονιακές περικοπές. Πράγματι οι συντάξεις των Υγειονομικών με 40 έτη ασφάλισης αγγίζουν τα 800 ευρώ, ενώ οι συντάξεις των λοιπών επιστημόνων φτάνουν ή και υπερβαίνουν τα 1000 ευρώ.

Είναι προφανές, πως αποτελεί υποχρέωση απορρέουσα από την ιστορική δέσμευση της πολιτείας για κάλυψη του καταργηθέντος κοινωνικού πόρου, η δια νομοθετικής πρωτοβουλίας κάλυψη του αδίκως απωλεσθέντος μέρους της οφειλόμενης ανταποδοτικής συντάξεως, η οποία πλέον βρίσκεται σε πλήρη δυσαρμονία με τις καταβληθείσες εισφορές παρά των Υγειονομικών. Αποτελεί υποχρέωση έναντι των ασφαλισμένων, της ιστορίας και της περιουσίας του Ταμείου των Υγειονομικών, που ως ασφαλιστικό κεφάλαιο εισφέρθηκε στον Ενιαίο πλέον Φορέα.

Το ζήτημα αυτό είχαμε θέσει και στον τ. Υπουργό κ. Γεωργιάδη, ο οποίος αναγνώρισε την άδικη μεταχείριση των Υγειονομικών συνταξιούχων, δεσμεύτηκε για σύσταση σχετικής επιτροπής για επίλυση του ζητήματος με χρήση πόρων από το ανεκμετάλλευτο κεφάλαιο που έχει δημιουργηθεί από τη μη ανταποδοτική εισφορά Στέγης Υγειονομικών που εξακολουθούν να καταβάλουν οι Υγειονομικοί μέχρι σήμερα.

Θυμίζουμε ότι, η Στέγη Υγειονομικών που, με τις διατάξεις του άρθρου 16 του Ν. 3796/57 συστάθηκε ως ΝΠΔΔ με σκοπό την παροχή στέγης και περίθαλψης σε γέροντες και ανίκανους προς εργασία υγειονομικούς συνταξιούχων, μετατράπηκε το 1992 (άρθρο 138 Ν. 2071/1992) σε υπηρεσία του ΤΣΑΥ, οπότε το τελευταίο υπεισήλθε σε όλα τα δικαιώματα  και τις υποχρεώσεις της και κατέστη υπεύθυνο για τη διαχείριση της κινητής  και  ακίνητης  περιουσίας της .

Από τη σύστασή της η Στέγη Υγειονομικών παρείχε μόνο υπηρεσίες στέγης, διατροφής, φυσικοθεραπείας σε υγειονομικούς και σε μέλη της οικογενείας αυτών ανεξαρτήτως αν οι δικαιούχοι είχαν ασφαλισθεί για περίθαλψη στον Κλάδο Ασθενείας του ΤΣΑΥ αρχικά και εν συνεχεία στον Τομέα Υγείας Υγειονομικών. Δεν παρείχε υπηρεσίες περίθαλψης. 

Οι πόροι της Στέγης Υγειονομικών κατέστησαν έσοδα του Κλάδου Ασθενείας του ΤΣΑΥ, η κινητή και ακίνητη περιουσία της Στέγης μεταφέρθηκε στον κλάδο Ασθενείας του ΤΣΑΥ, μετά το 2008 στον κλάδο υγείας του ΕΤΑΑ (Ν. 3655/2008), από το 2012 στον ΕΟΠΥΥ (Ν. 4052/2012) και από το 2017 στον e-ΕΦΚΑ.

Δεδομένου ότι οι συντάξεις των υγειονομικών έχουν κατακρημνισθεί από τις εφαρμοστικές διατάξεις των Νόμων των Μνημονίων και έπειτα, θεωρούμε ότι τα αποθεματικά, τουλάχιστον της κινητής περιουσίας της Στέγης Υγειονομικών, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια λύση στην αύξηση των συντάξεών μας.

Οι Πρόεδροι των Υγειονομικών Συλλόγων

Πρόεδρος Π.Ι.Σ., Αθανάσιος Εξαδάλτυλος    

Πρόεδρος E.O.O., Αθανάσιος Δεβλιώτης    

Πρόεδρος Π.Φ.Σ., Απόστολος Βαλτάς   

Πρόεδρος Π.Κ.Σ., Αθηνά Τραχήλη