Άρθρο γνώμης: Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση και Εικονικές Πραγματικότητες. των Κτηνιάτρων Παραγωγικών Ζώων

Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση και Εικονικές Πραγματικότητες.

των Κτηνιάτρων Παραγωγικών Ζώων

Χόβολος Θεόδωρος (Θεσπρωτία), Κλαυδιανός Ανδρέας (Ηλεία),   Κεδράς Γεώργιος (Πιερία), Αναστάσιος Ιωάννης (Αιτωλοακαρνανία), Φωτοπούλου Ελένη (Αχαϊα) 

Με την Υπουργική Απόφαση  407523/2024 (Β΄ 7607)  που εκδόθηκε τέλος Δεκεμβρίου, γίνεται  υποχρεωτική  η Ηλεκτρονική Συνταγή  στο Κτηνιατρικό Φάρμακο, στη συγκεντροποιημένη κτηνοτροφία (βοοειδή, χοίροι, κοτόπουλα) από την αρχή του έτους  και στην πιο εκτατική (αιγοπρόβατα, άλογα, άλλα πτηνά ) από αρχές 2026. 

Στη χώρα μας η συντογράφηση του κτηνιατρικού φαρμάκου καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 2008 με το νόμο 3698, προσαρμόζοντας την ελληνική νομοθεσίας με εκείνη της ΕΕ. Δεκαεπτά ολόκληρα χρόνια εφαρμογής του νόμου στη χώρα, δεν κατάφεραν να ελέγξουν την διακίνησή του, τουλάχιστον στην λιανική του πώληση στον κτηνοτρόφο. Η οποιαδήποτε αποκλιμάκωση της χρήσης του, πρέπει να αποδοθεί στην τεράστια μείωση του ζωικού κεφαλαίου που έχει συμβεί και όχι στον έλεγχο της διάθεσής του. ‘Όλα αυτά τα χρόνια, οι έλεγχοι στις κτηνοτροφικές μονάδες για την ύπαρξη συνταγών ήταν ανύπαρκτοι. Το Μητρώο Φαρμακευτικής  Αγωγής  Εκτροφής  παραμένει στα αζήτητα και μάλιστα στις βιολογικές εκτροφές όσο πιο λευκό διατηρείται τόσο πιο βιολογική θεωρείται η μονάδα από τους ελεγκτές. Τέλος  το «ελληνικό δαιμόνιο» κατάφερε να  φτάνουν συνταγολόγια σε ανθρώπους που καμιά σχέση δεν έχουν με τη συνταγογράφηση και την κτηνιατρική αλλά επιδίδονται σε ένα εμπορικό κέρδος ωσάν να επρόκειτο για οποιοδήποτε κοινό εμπόρευμα.   

Αυτή η σκληρή πραγματικότητα την οποία υπομένουν χρόνια τώρα όλοι οι κτηνίατροι που έχουν σαν ενασχόληση την κτηνοτροφική παραγωγή, είναι «άγνωστη» στα γραφειοκρατικά επιτελεία του υπουργείου. Οι περιφερειακές υπηρεσίες του ΥΑΑΤ, υπεύθυνες για την τήρηση της νομοθεσίας, βρίσκονται σε μια χρόνια πορεία αποδιάρθρωσης, υποστελέχωσης και απαξίωσης, ανίκανες να υποστηρίξουν τους αναγκαίους ελέγχους τόσο σε επίπεδο κτηνοτροφικής μονάδας όσο και στην διακίνηση του κτηνιατρικού φαρμάκου. Έτσι η λύση για τα υψηλά γραφειοκρατικά επιτελεία είναι απλή: η δεκαεπτάχρονη Χειρόγραφη Συνταγή στέφθηκε με επιτυχία και ήρθε ο καιρός για την μετεξέλιξή της στην ηλεκτρονική μορφή !

Ωστόσο για τον μάχιμο κτηνιατρικό κόσμο που είναι μέσα στην παραγωγή, είναι φανερό ότι η  νέα ρύθμιση της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης, δεν έρχεται για να διορθώσει τις μεγάλες στρεβλώσεις και τα αδιέξοδα που έχουν παρατηρηθεί. Η διαχρονική μεγάλη ανάγκη  μα μπει ένα φρένο στην αλόγιστη χρήση  αντιβιοτικών / αντιπαρασιτικών στην κτηνοτροφική παραγωγή,  δεν υπολογίζεται στη βάση της Ελληνικής πραγματικότητας αλλά ακολουθεί και πάλι, βιαστικά και  αναγκαστικά τις Ευρωπαϊκές οδηγίες,  με αδέξιες μεταφορές από χώρες που έχουν λύσει αυτά τα ζητήματα εδώ και δεκαετίες.

Η Ηλεκτρονική Συνταγή μπορεί και πρέπει να αποτελέσει εργαλείο περιορισμού της αλόγιστη χρήσης του κτηνιατρικού φαρμάκου που βρίσκεται κυριολεκτικά εκτός κάθε ελέγχου. Το ίδιο πράγμα φυσικά μπορούσε να είχε κάνει εδώ και χρόνια  και η Χειρόγραφη Συνταγογράφηση, αρκεί να υπήρχε η πολιτική βούληση. Το πλεονέκτημα αυτής της ηλεκτρονικής  μορφής  είναι ότι   δίνει την ευκαιρία λεπτομερής καταγραφής και αξιοποίησης των δεδομένων, σε πραγματικό χρόνο, για τη συνεχή αξιολόγηση οφέλους  / κόστους του κτηνιατρικού φαρμάκου σε όλο τον κύκλο ζωής του, καθώς και η παραγωγή νέας γνώσης που θα συμβάλει  σημαντικά στην προάσπιση της Δημόσιας Υγείας. 

Αυτή είναι και η νέα στρατηγική που έχει χαράξει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων  ( European Medicines Agency ΕΜΑ) και οι Επικεφαλής Οργανισμών Φαρμάκων (Heads of Medicines Agencies, HMA) για την Κτηνιατρική Μεγάλων Δεδομένων με όχημα την Ηλεκτρονική Συνταγή. Στην ψηφιακή εποχή, όλο και πιο έντονα, μπαίνει το ζήτημα των Big data και τη δημιουργία γιγάντιων Βάσεων Δεδομένων και στην κτηνοτροφία, πράγμα που  εμπλέκει σαφώς τον κτηνιατρικό κόσμο από πολλές πλευρές.  Είμαστε μπροστά σ΄ ενα θέμα τεράστιας σημασίας για τον κτηνοτροφικό παραγωγικό κλάδο και την Δημόσια Υγεία . 

Ποιοι στόχοι από αυτούς, μπορούν να επιτευχθούν στη χώρα μας; Επειδή κανένας από τους παράγοντες που κράτησαν τη Χειρόγραφη Συνταγής σε αφάνεια για σχεδόν δύο δεκαετίες, δεν έχει ανατραπείˑ επειδή  το νεοφιλελεύθερο οικονομικό δόγμα απαιτεί περεταίρω αποδόμηση των κρατικών κτηνιατρικών υπηρεσιών σε στελέχωση, υποδομές και έρευναˑ επειδή η κτηνοτροφική παραγωγή της χώρας βάλλεται από πολλαπλά μέτωπα που εκτοξεύουν το κόστος παραγωγής, για αυτούς τους λόγους, με μαθηματική ακρίβεια  αυτά που θα συμβούν είναι τα ακόλουθα:

α) Κατακόρυφη μείωση του νόμιμου κυκλοφορούντα φαρμάκου στη χώρα και είσοδο αμφίβολης ποιότητας σκευασμάτων από παράπλευρες πηγές, πράγμα που διευκολύνεται λόγο περιφερειακής θέσης της Ελλάδας. Οι πολιτικοί μας αντιπρόσωποι στις Βρυξέλες, θα μπορούν  να κομπάζουν για μειωμένη χρήση αντιβιοτικών και αντιπαρασιτικών στη χώρα αλλά οι ήδη προχωρημένες βιοανθεκτικότητες θα «χτυπήσουν ταβάνι» με βαρύτατες επιπτώσεις στη Δημόσια Υγεία την οποία κατά τα άλλα υπερασπιζόμαστε. Η εικονική πραγματικότητα στα ύψη και η  κτηνιατρική δεοντολογία στα τάρταρα. 

β) Φορολογική ομηρία για το σύνολο του κτηνιατρικού κλάδου των παραγωγικών ζώων μιας και πίσω από κάθε Συνταγή (που τώρα θα καταχωρείται σε Βάσεις Δεδομένων) καραδοκεί ένας ΦΠΑ 24% και ένας φόρος τουλάχιστον 20% από την πρώτη συνταγή, σε σημείο που  την κάνει απαγορευτική κυρίως για τον κτηνοτρόφο που επωμίζεται όλο το κόστος. Σε οποιαδήποτε φορολογική επιδρομή της οποιοδήποτε κυβέρνησης, σαν αυτές που γνωρίζουν όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, μας καθιστά εύκολα θύματα. 

Εν κατακλείδι, η Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση αντί να αποτελέσει ένα εξειδικευμένο εργαλείο αποκατάστασης χρόνιων στρεβλώσεων στην αγορά του κτηνιατρικού φαρμάκου και να ξεδιπλώσει τις  δυνατότητες που δίνει η νέα τεχνολογία, θα αποτελέσει ένα παραμορφωτικό φακό που θα ωραιοποιεί  μια εξέχων προβληματική κατάσταση. Η απουσία των κρίσιμων παραγόντων που θα εξασφάλιζαν την επιτυχία του μέτρου που είναι α) η πλατιά ενημέρωση του κτηνοτροφικού κόσμου για την αναγκαιότητα προσεκτικής χρήσης του φαρμάκου, β) οι αυστηροί έλεγχοι στις κτηνοτροφικές μονάδες για τις συνταγές  στα φάρμακα και που διαθέτουν καθώς και στα κατάλοιπα φαρμάκων στα ζωικά προϊόντα  και γ) ο αυστηρός έλεγχος στη διακίνηση του φαρμάκου, προδικάζουν την  νέα αποτυχία με σοβαρές επιπτώσεις στην επαγγελματισμό των συναδέλφων  αλλά δυστυχώς και στη Δημόσια Υγεία.     

Ο κτηνιατρικός κόσμος οφείλει να πάρει σαφή και ξεκάθαρη θέση.