Agronews: Απλούστεροι κανόνες σήμανσης κρεάτων από 1η Απριλίου
Αναδημοσίευση του άρθρου της κ. Γιουρουκέλη ΜαρίαςΝέοι απλοποιημένοι κανόνες για την επισήμανση των νωπών, διατηρημένων με απλή ψύξη και κατεψυγμένων κρεάτων (από πρόβατα, αίγες, χοίρους και πουλερικά) θα ισχύσουν από την 1η Απριλίου 2015.
Όταν στην παραγωγή τροφίμων έχουν συμμετάσχει διάφορες χώρες, η έννοια αυτή αφορά τη χώρα στην οποία τα προϊόντα έχουν υποστεί την τελευταία ουσιαστική και οικονομικά δικαιολογημένη μεταποίηση ή επεξεργασία.
Εάν τα ζώα έχουν γεννηθεί, εκτραφεί και σφαγεί στην ίδια χώρα, τότε η ετικέτα μπορεί απλώς να αναφέρει την «καταγωγή» της χώρας.
Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το εκτελεστικό κανονισμό της ΕΕ (αριθ. 1337/2013), της 13ης Δεκεμβρίου 2013, που υπογράφει ο τότε Επίτροπος Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, η απόφαση αυτή κρίνεται αναγκαία προκειμένου να να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της ανάγκης ενημέρωσης των καταναλωτών και του πρόσθετου κόστους για τις επιχειρήσεις τροφίμων και τις εθνικές αρχές, που, τελικά, έχει αντίκτυπο στην τελική τιμή του προϊόντος.
Με την εκτίμηση επιπτώσεων και μια μελέτη που εκπονήθηκε κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής εξετάστηκαν διάφορες επιλογές για την αναγραφή της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης όσον αφορά τα σημαντικότερα στάδια της ζωής των ζώων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι καταναλωτές απαιτούν κυρίως πληροφορίες σχετικά με τον τόπο στον οποίο το ζώο έχει εκτραφεί. Ταυτόχρονα, με την υποχρεωτική παροχή πληροφοριών σχετικά με τον τόπο γέννησης του ζώου θα απαιτηθεί η δημιουργία νέων συστημάτων ιχνηλασιμότητας στο επίπεδο της γεωργικής εκμετάλλευσης, με τις αντίστοιχες προκύπτουσες δαπάνες, ενώ η επισήμανση με αναγραφή του τόπου σφαγής μπορεί να γίνει με προσιτό κόστος και να παράσχει πολύτιμες πληροφορίες στους καταναλωτές. Όσον αφορά το γεωγραφικό επίπεδο, έχει τεκμηριωθεί ότι η αναγραφή του κράτους μέλους ή της τρίτης χώρας αποτελεί τη σημαντικότερη πληροφορία για τους καταναλωτές.
Μάλιστα, στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, η έννοια της «χώρας καταγωγής» ενός τροφίμου προσδιορίζεται σύμφωνα με τα άρθρα 23 έως 26 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2913/92 του Συμβουλίου (2). Όσον αφορά τα ζωικά προϊόντα, η έννοια αυτή αφορά τη χώρα στην οποία το προϊόν έχει παρασκευαστεί εξ ολοκλήρου. Όταν η έννοια αυτή εφαρμόζεται στο κρέας, σημαίνει τη χώρα στην οποία το ζώο έχει γεννηθεί, εκτραφεί και σφαγεί. Όταν στην παραγωγή τροφίμων έχουν συμμετάσχει διάφορες χώρες, η έννοια αυτή αφορά τη χώρα στην οποία τα προϊόντα έχουν υποστεί την τελευταία ουσιαστική και οικονομικά δικαιολογημένη μεταποίηση ή επεξεργασία. Ωστόσο, με την εφαρμογή της έννοιας αυτής σε περιπτώσεις κατά τις οποίες το κρέας προέρχεται από ζώα που έχουν γεννηθεί, εκτραφεί και σφαγεί σε διαφορετικές χώρες δεν είναι δυνατόν να ενημερωθούν επαρκώς οι καταναλωτές σχετικά με την προέλευση του εν λόγω κρέατος. Επομένως, σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, θα πρέπει να προβλεφθεί ένδειξη, στην επισήμανση, του κράτους μέλους ή της τρίτης χώρας στην οποία το ζώο έχει εκτραφεί για περίοδο που αντιπροσωπεύει σημαντικό μέρος του κανονικού κύκλου εκτροφής για κάθε είδος, καθώς και του κράτους μέλους ή της τρίτης χώρας στην οποία το ζώο έχει σφαγεί. Ο όρος «καταγωγή» θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για το κρέας που λαμβάνεται από ζώα τα οποία έχουν γεννηθεί, εκτραφεί και σφαγεί και, ως εκ τούτου, παραχθεί εξ ολοκλήρου, σε ένα μόνο κράτος μέλος ή τρίτη χώρα.
Για τις περιπτώσεις κατά τις οποίες το ζώο έχει εκτραφεί σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη ή τρίτες χώρες και η περίοδος εκτροφής δεν μπορεί να προσδιοριστεί, θα πρέπει να παρέχεται κατάλληλη ένδειξη του τόπου εκτροφής, έτσι ώστε να ικανοποιούνται καλύτερα οι ανάγκες των καταναλωτών και να αποφεύγονται άχρηστες περίπλοκες επισημάνσεις.
Επιπλέον, θα πρέπει να θεσπιστούν κανόνες για τις συσκευασίες που περιέχουν τεμάχια κρέατος του ίδιου ή διαφορετικού είδους τα οποία λαμβάνονται από ζώα που έχουν εκτραφεί και σφαγεί σε διαφορετικά κράτη μέλη ή τρίτες χώρες.
Αυτό το σύστημα επισήμανσης απαιτεί κανόνες ιχνηλασιμότητας σε όλα τα στάδια της παραγωγής και διανομής του κρέατος, από τη σφαγή μέχρι τη συσκευασία, για να εξασφαλίζεται ο συσχετισμός μεταξύ του εν λόγω κρέατος και του ζώου ή της ομάδας ζώων από τα οποία προέρχεται το κρέας.
Πρέπει να προβλεφθούν ειδικοί κανόνες για το κρέας που εισάγεται από τρίτες χώρες στις οποίες οι απαιτούμενες πληροφορίες επισήμανσης δεν είναι διαθέσιμες.
Όσον αφορά τον κιμά και τα τρίμματα κρέατος, λαμβανομένων υπόψη των διαδικασιών παραγωγής τους, θα πρέπει να επιτρέπεται στις επιχειρήσεις τροφίμων να χρησιμοποιούν απλουστευμένο σύστημα ενδείξεων.
Bρείτε εδώ το σχετικό έγγραφο: Κανονισμός για την ένδειξη καταγωγής προέλευσης σε νωπά κρέατα.pdf
Ο κανονισμός προβλέπει τα εξής:
Άρθρο 1
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής
Ο παρών κανονισμός θεσπίζει κανόνες σχετικά με την ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης στην επισήμανση νωπών, διατηρημένων με απλή ψύξη ή κατεψυγμένων κρεάτων χοιροειδών, αιγοπροβάτων και πουλερικών, που υπάγονται στους αντίστοιχους κωδικούς της συνδυασμένης ονοματολογίας που απαριθμούνται στο παράρτημα XI του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011.
Άρθρο 2
Ορισμοί
1. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν ο ορισμός «επιχείρηση τροφίμων» που προβλέπεται στο σημείο 3 του άρθρου 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3), ο ορισμός «εγκατάσταση» που προβλέπεται στο σημείο γ) του άρθρου 2 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 852/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), καθώς και οι ορισμοί «κιμάς», «σφαγείο» και «εργαστήριο τεμαχισμού» που προβλέπονται, αντίστοιχα, στα σημεία 1.13, 1.16 και 1.17 του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5).
2. Ισχύουν επίσης οι ακόλουθοι ορισμοί:
α) «τρίμματα κρέατος»: τα τεμάχια κρέατος μικρού μεγέθους, που υπάγονται στους κωδικούς της συνδυασμένης ονοματολογίας και αναφέρονται στο παράρτημα XI του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, τα οποία αναγνωρίζονται ως κατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση και προέρχονται αποκλειστικά από εργασίες αφαίρεσης των άχρηστων τμημάτων κατά την αποστέωση των σφαγίων ή κατά τον τεμαχισμό των κρεάτων.
β) «παρτίδα»: το σύνολο των κρεάτων, που υπάγονται στους κωδικούς της συνδυασμένης ονοματολογίας οι οποίοι απαριθμούνται στο παράρτημα XI του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, τα οποία έχουν ληφθεί από ένα μόνο είδος κρέατος, με ή χωρίς κόκαλο, τεμαχισμένο ή μη, αλεσμένο ή μη και τα οποία έχουν κοπεί, αλεστεί ή συσκευαστεί υπό πρακτικά ταυτόσημες συνθήκες.
Άρθρο 3
Ιχνηλασιμότητα
1. Οι επιχειρήσεις τροφίμων, σε κάθε στάδιο της παραγωγής και διανομής του κρέατος που αναφέρεται στο άρθρο 1, πρέπει να διαθέτουν και να χρησιμοποιούν σύστημα αναγνώρισης και καταγραφής.
2. Το σύστημα αυτό πρέπει να εφαρμόζεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται:
α)] η σύνδεση μεταξύ του κρέατος και του ζώου ή της ομάδας ζώων από την οποία προέρχεται. Στο στάδιο σφαγής η σύνδεση αυτή αποτελεί αρμοδιότητα του σφαγείου· και
β) η διαβίβαση των πληροφοριών σχετικά με τις ενδείξεις που αναφέρονται στα άρθρα 5, 6 και 7, ανάλογα με την περίπτωση, μαζί με το κρέας, στις επιχειρήσεις τροφίμων στα μεταγενέστερα στάδια παραγωγής και διανομής.
Κάθε επιχείρηση τροφίμων είναι αρμόδια για την εφαρμογή του συστήματος αναγνώρισης και καταγραφής που προβλέπεται στο πρώτο εδάφιο, κατά το στάδιο παραγωγής και διανομής στο οποίο παρεμβαίνει.
Η επιχείρηση τροφίμων η οποία συσκευάζει ή επισημαίνει το κρέας σύμφωνα με τα άρθρα 5, 6 ή 7 πρέπει να εξασφαλίζει τη συσχέτιση μεταξύ του κωδικού της παρτίδας με τον οποίο ταυτοποιείται το κρέας που προορίζεται για παράδοση στον καταναλωτή ή σε μονάδες ομαδικής εστίασης και της σχετικής παρτίδας ή παρτίδων κρέατος από τις οποίες αποτελείται η συσκευασία ή η παρτίδα που έχει επισημανθεί. Όλες οι συσκευασίες με τον ίδιο κωδικό παρτίδας πρέπει να ανταποκρίνονται στις ίδιες ενδείξεις σύμφωνα με τα άρθρα 5, 6 ή 7.
3. Το σύστημα που αναφέρεται στην παράγραφο 1 πρέπει να καταγράφει, ιδίως, την άφιξη και την αναχώρηση, από τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης τροφίμων, των ζώων, των σφαγίων ή των τεμαχίων, κατά περίπτωση, και να εξασφαλίζει τον συσχετισμό μεταξύ αφίξεων και αναχωρήσεων.
Άρθρο 4
Ομάδα ζώων
1. Το μέγεθος της ομάδας ζώων που αναφέρεται στο άρθρο 3 καθορίζεται από:
α) τον αριθμό των σφαγίων που έχουν τεμαχιστεί συγχρόνως και αποτελούν μία παρτίδα για το συγκεκριμένο εργαστήριο τεμαχισμού σε περίπτωση τεμαχισμού σφαγίων·
β) τον αριθμό των σφαγίων των οποίων το κρέας αποτελεί μία παρτίδα για το συγκεκριμένο εργαστήριο τεμαχισμού ή άλεσης σε περίπτωση περαιτέρω τεμαχισμού ή άλεσης.
2. Το μέγεθος μιας παρτίδας δεν πρέπει να υπερβαίνει την ημερήσια παραγωγή σε μια εγκατάσταση.
3. Εκτός από την περίπτωση στην οποία εφαρμόζεται το άρθρο 7, κατά τη σύσταση των παρτίδων, στις εγκαταστάσεις στις οποίες το κρέας τεμαχίζεται ή αλέθεται θα πρέπει να εξασφαλίζεται ότι όλα τα σφάγια σε μια παρτίδα αντιστοιχούν σε ζώα για το κρέας των οποίων εφαρμόζονται πανομοιότυπες ενδείξεις επισήμανσης σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1 ή το άρθρο 5 παράγραφος 2.
Άρθρο 5
Επισήμανση του κρέατος
1. Η επισήμανση κρεάτων που αναφέρονται στο άρθρο 1, τα οποία προορίζονται για παράδοση στον τελικό καταναλωτή ή σε μονάδες ομαδικής εστίασης περιέχει τις ακόλουθες ενδείξεις:
α) το κράτος μέλος ή την τρίτη χώρα όπου έγινε η εκτροφή με την ένδειξη «Εκτροφή στ.: (ονομασία του κράτους μέλους ή της τρίτης χώρας)», σύμφωνα με τα ακόλουθα κριτήρια:
i) για τους χοίρους:
- σε περίπτωση που το ζώο έχει σφαγεί σε ηλικία μεγαλύτερη των έξι μηνών, οι αρχές του κράτους μέλους ή της τρίτης χώρας όπου έλαβε χώρα η τελευταία περίοδος εκτροφής, διάρκειας τουλάχιστον τεσσάρων μηνών,
- σε περίπτωση που το ζώο έχει σφαγεί σε ηλικία μικρότερη των 6 μηνών και με βάρος ζώντος ζώου τουλάχιστον 80 κιλών, το κράτος μέλος ή η τρίτη χώρα όπου έλαβε χώρα η εκτροφή, αφού το ζώο έφθασε σε βάρος 30 κιλών,
- σε περίπτωση που το ζώο έχει σφαγεί σε ηλικία μικρότερη των έξι μηνών και με βάρος ζώντος ζώου κατώτερο των 80 κιλών, το κράτος μέλος ή η τρίτη χώρα όπου έλαβε χώρα η συνολική εκτροφή·
ii) για προβατοειδή και αιγοειδή: το κράτος μέλος ή η τρίτη χώρα όπου έλαβε χώρα η τελευταία περίοδος εκτροφής, διάρκειας τουλάχιστον έξι μηνών, ή, σε περίπτωση που το ζώο έχει σφαγεί σε ηλικία μικρότερη των έξι μηνών, το κράτος μέλος ή η τρίτη χώρα όπου έλαβε χώρα η συνολική εκτροφή,
iii) για πουλερικά: το κράτος μέλος ή η τρίτη χώρα όπου έλαβε χώρα η τελευταία περίοδος εκτροφής, διάρκειας τουλάχιστον ενός μηνός, ή, σε περίπτωση που το ζώο έχει σφαγεί σε ηλικία μικρότερη του ενός μηνός, το κράτος μέλος ή η τρίτη χώρα όπου έλαβε χώρα η συνολική εκτροφή μετά την περίοδο πάχυνσης του ζώου,
β) το κράτος μέλος ή η τρίτη χώρα όπου πραγματοποιήθηκε η σφαγή με την ένδειξη «Σφαγή στ.: (ονομασία του κράτους μέλους ή της τρίτης χώρας)»· και
γ) τον κωδικό παρτίδας που επισημαίνει το κρέας που παραδόθηκε στον καταναλωτή ή στη μονάδα ομαδικής εστίασης.
Όταν η περίοδος εκτροφής που αναφέρεται στο σημείο α) δεν έχει επιτευχθεί σε κανένα από τα κράτη μέλη ή τις τρίτες χώρες όπου το ζώο έχει εκτραφεί, η ένδειξη που αναφέρεται στο σημείο α) πρέπει να αντικατασταθεί με την ένδειξη «Εκτροφή σε: διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ» ή, όταν το κρέας ή τα ζώα έχουν εισαχθεί στην Ένωση, με την ένδειξη «Εκτροφή σε: διάφορες τρίτες χώρες» ή «Εκτροφή σε: διάφορες χώρες της ΕΕ και σε τρίτες χώρες».
Ωστόσο, όταν η περίοδος εκτροφής που αναφέρεται στο στοιχείο α) δεν έχει επιτευχθεί σε κανένα από τα κράτη μέλη ή τις τρίτες χώρες όπου εκτράφηκε το ζώο, η ένδειξη που αναφέρεται στο σημείο α) μπορεί να αντικατασταθεί με την ένδειξη «Εκτροφή σε: (κατάλογος των κρατών μελών ή τρίτων χωρών όπου εκτράφηκε το ζώο)» αν η επιχείρηση τροφίμων αποδείξει με τρόπο ικανοποιητικό για την αρμόδια αρχή ότι το ζώο έχει εκτραφεί σε αυτά τα κράτη μέλη ή σε αυτές τις τρίτες χώρες.
2. Οι ενδείξεις που αναφέρονται στα στοιχεία α) και β) της παραγράφου 1 επιτρέπεται να αντικαθίστανται με την ένδειξη «Καταγωγή: (ονομασία του κράτους μέλους ή της τρίτης χώρας)», αν η επιχείρηση τροφίμων αποδείξει με τρόπο ικανοποιητικό για την αρμόδια αρχή ότι το κρέας που αναφέρεται στο άρθρο 1 έχει αποκτηθεί από ζώα που έχουν γεννηθεί, εκτραφεί και σφαγεί σε ένα μόνο κράτος μέλος ή σε μία μόνο τρίτη χώρα.
3. Σε περίπτωση περισσότερων τεμαχίων κρέατος, του ιδίου ή διαφορετικού είδους, που αντιστοιχούν σε διαφορετικές ενδείξεις επισήμανσης σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 και παρουσιάζονται στην ίδια συσκευασία για τον καταναλωτή ή τη μονάδα ομαδικής εστίασης, η επισήμανση θα πρέπει να περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:
α) τον κατάλογο των σχετικών κρατών μελών ή τρίτων χωρών σύμφωνα με τις παραγράφους 1 ή 2, για κάθε είδος·
β) τον κωδικό παρτίδας ο οποίος επισημαίνει το κρέας που παραδόθηκε στον καταναλωτή ή στη μονάδα ομαδικής εστίασης.
Άρθρο 6
Παρέκκλιση για το κρέας από τρίτες χώρες
Κατά παρέκκλιση του άρθρου 5, παράγραφος 1 στοιχείο α), η επισήμανση του κρέατος που αναφέρεται στο άρθρο 1 το οποίο έχει εισαχθεί για να διατεθεί στην αγορά της Ένωσης και για το οποίο οι πληροφορίες που προβλέπονται στο στοιχείο α) του άρθρου 5 παράγραφος 1 δεν είναι διαθέσιμες πρέπει να περιέχει την ένδειξη «Σφαγή σε: (ονομασία της τρίτης χώρας στην οποία το ζώο έχει σφαγεί)».
Άρθρο 7
Παρεκκλίσεις για τον κιμά και τα τρίμματα κρέατος
Κατά παρέκκλιση του άρθρου 5 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β), του άρθρου 5 παράγραφος 2 και του άρθρου 6, όσον αφορά τον κιμά και τα τρίμματα κρέατος, μπορούν να εφαρμόζονται οι ακόλουθες ενδείξεις:
α) «Καταγωγή: ΕΕ», σε περίπτωση που ο κιμάς ή τα τρίμματα κρέατος παράγονται αποκλειστικά και μόνο από ζώα που έχουν γεννηθεί, εκτραφεί και σφαγεί σε διάφορα κράτη μέλη,
β) «Εκτροφή και σφαγή στην: ΕΕ», σε περίπτωση που ο κιμάς ή τα τρίμματα κρέατος παράγονται αποκλειστικά και μόνο από ζώα που έχουν εκτραφεί και σφαγεί σε διάφορα κράτη μέλη,
γ) «Εκτροφή και σφαγή σε: τρίτες χώρες», σε περίπτωση που ο κιμάς ή τα τρίμματα κρέατος παράγονται αποκλειστικά και μόνο από κρέας που έχει εισαχθεί στην Ένωση
δ) «Εκτροφή σε: τρίτες χώρες» και «Σφαγή στην: ΕΕ», σε περίπτωση που ο κιμάς ή τα τρίμματα κρέατος παράγονται αποκλειστικά και μόνο από ζώα που έχουν εισαχθεί στην Ένωση ως ζώα για σφαγή και έχουν σφαγεί σε ένα ή σε διάφορα κράτη μέλη,
ε) «Εκτροφή και σφαγή στην: ΕΕ και εκτός ΕΕ» σε περίπτωση που ο κιμάς ή τα τρίμματα κρέατος παράγονται από:
i) κρέας που προέρχεται από ζώα που έχουν εκτραφεί και σφαγεί σε ένα ή διάφορα κράτη μέλη και από κρέας που έχει εισαχθεί στην Ένωση, ή
ii) κρέας που προέρχεται από ζώα που έχουν εισαχθεί στην Ένωση και σφαγεί σε ένα ή διάφορα κράτη μέλη.
Άρθρο 8
Συμπληρωματικές προαιρετικές πληροφορίες στην επισήμανση
Οι επιχειρήσεις τροφίμων μπορούν να συμπληρώνουν τις ενδείξεις που αναφέρονται στα άρθρα 5, 6 και 7 με πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με την προέλευση του κρέατος.
Οι συμπληρωματικές πληροφορίες που αναφέρονται στην πρώτη παράγραφο δεν πρέπει να αντιφάσκουν με τις ενδείξεις που αναφέρονται στα άρθρα 5, 6 και 7 και πρέπει να συνάδουν με τους κανόνες του κεφαλαίου V του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011.
Άρθρο 9
Έναρξη ισχύος και εφαρμογή
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την τρίτη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εφαρμόζεται από την 1η Απριλίου 2015. Δεν εφαρμόζεται για το κρέας το οποίο έχει διατεθεί νόμιμα στην αγορά της Ένωσης πριν από την 1η Απριλίου 2015, μέχρι την εξάντληση των αποθεμάτων.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.