«Kτηνιατρική Προ- και Mεταπτυχιακή Eκπαίδευση. Eυρωπαϊκά Kολλέγια. Διαρκής εκπαίδευση: Προβλήματα και Προοπτικές για την Eλλάδα»

Άρθρο του Καθηγητή και Προέδρου της ΕΚΕ Σ. Κυριάκη Kτηνιατρική Προ- και Mεταπτυχιακή Eκπαίδευση. Eυρωπαϊκά Kολλέγια. Διαρκής εκπαίδευση: Προβλήματα και Προοπτικές για την Eλλάδα

Kαθηγητής ΣΠ. K. KYPIAKHΣ, Aντ. Mέλος της Aκαδημίας Aθηνών,
Πρόεδρος της Eλληνικής Kτηνιατρικής Eταριείας (EKE)

Veterinary medicine education has undergone substantial changes from a strong occupational oriented training towards training with much diversity in veterinary and life science areas. This evolution has been clearly dictated by the society since the Veterinarian became the expert not only in treating animals but also in the prevention of animal diseases, in animal welfare, in public health by means of control of foodstuff of animal origin and of zoonotic type of diseases. The broader spectrum of tasks of the Veterinarian is reflected in the veterinary education and specialization.

EIΣAΓΩΓH

Ορισμένες Ευρωπαϊκές Σχολές άρχισαν να «χορηγούν» Bachelor των τριών πρώτων ετών σπουδών, με ελάχιστα επαγγελματικά δικαιώματα, όπως π.χ. βοηθός κτηνιάτρου (μικρός-ελάχιστος αριθμός φοιτητών επιλέγει αυτήν την προοπτική). Οι πιο «φιλόδοξες» Σχολές της Κεντρικής, Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης εφαρμόζουν πια 6ετές πρόγραμμα σπουδών. Στα πέντε πρώτα χρόνια καλύπτουν όλες τις υποχρεωτικές απαιτήσεις του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) (EAEVE=European Association of Establishment for Veterinary Education και FVE= Federation of Veterinarians of Europe) και στην 6η χρονιά (11ο και 12ο εξάμηνο), οι φοιτητές της Κτηνιατρικής επιλέγουν τις διάφορες κατευθύνσεις (όπως π.χ. Ζώα Συντροφιάς, Άλογα, Παραγωγικά Μηρυκαστικά, Παραγωγικά Μονογαστρικά, Έρευνα και Κτηνιατρική Δημόσια Διοίκηση). Σε όλες τις κατευθύνσεις διδάσκονται υποχρεωτικά: Κτηνιατρική Προστασία της Δημόσιας Υγείας, Ζωονόσους, Υγιεινή και Ασφάλεια Τροφίμων Ζωικής Προέλευσης. Στους πτυχιούχους αυτών των σχολών απονέμεται ο τίτλος: MSc in Veterinary Medicine (ή Veterinary Science). Μόνο με την απόκτηση του MSc in Vet. Med. έχουν δικαιώματα άσκησης του Κτηνιατρικού Επαγγέλματος και κατά προτίμηση στην κατεύθυνση που επέλεξαν, χωρίς όμως η κατεύθυνση προτίμησης να «μετατρέπεται» σε ειδικότητα. Έχουν, όμως, όλα τα προσόντα να ξεκινήσουν μεταπτυχιακές-ερευνητικές σπουδές για την απόκτηση διδακτορικού διπλώματος. Επίσης, μπορούν να συμμετάσχουν σε πρόγραμμα απόκτηση ς των αναγκαίων προσόντων με στόχο Ευρωπαϊκό Κολλέγιο ειδικότητας, σύμφωνα με τους κανονισμούς της: European Board of Veterinary Specialization (EBVS) της ΕΕ (τα Ευρωπαϊκά Κολλέγια είναι οι μόνες επίσημες ειδικότητες στο χώρο της ΕΕ και με προοπτική μελλοντικής αμοιβαίας αναγνώρισης με τα αντίστοιχα της Β. Αμερικής). Σήμερα (Ιούλιος 2009), λειτουργούν 23 συνολικά Κολλέγια Κτηνιατρικών ειδικοτήτων, με περίπου 2.660 ειδικευμένους ασκούντες κτηνιάτρους σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Στην Ελλάδα, υπάρχουν 38 ειδικευμένοι κτηνίατροι, από αυτούς, τρεις είναι κάτοχοι δύο Ευρωπαϊκών ειδικοτήτων. Επιπλέον, υπάρχουν άλλοι επτά Έλληνες ειδικευμένοι κτηνίατροι που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό (έτσι, συνολικά 45 Έλληνες κτηνίατροι είναι κάτοχοι Ευρωπαϊκών Ειδικοτήτων-Κολλεγίων). Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθούμε στη μεθοδολογία «ίδρυσης» ενός Κολλεγίου Ευρωπαϊκής Κτηνιατρικής Ειδικότητας και στην τελική διαδικασία των εξετάσεων για την απόκτησή του.

Ένα νέο Κολλέγιο δημιουργείται σύμφωνα με τις επιστημονικές-επαγγελματικές ανάγκες της άσκησης της Κτηνιατρικής στην πράξη. Αρχικά, ομάδα 5 έως 10 Ευρωπαίων ειδικών, στο αντικείμενο του Κολλεγίου, με παγκόσμια και ευρωπαϊκή αναγνώριση «δημιουργούν» το πρώτο πιλοτικό ΔΣ και στη συνέχεια καλούν τη δεύτερη ομάδα ειδικών (βάσει βιογραφικών), τα πρώτα «de facto» μέλη. Έτσι, το πρώτο ΔΣ και τα πρώτα «de facto» μέλη αριθμούν συνήθως 10-15 άτομα που και χειρίζονται, βάσει των κανόνων της EBVS, την ίδρυση, την αρχική λειτουργία και την τελική έγκρισή του. Στα πρώτα 3-4 επίσημα χρόνια λειτουργίας μεγαλώνει η συμμετοχή των «de facto» μελών, που γίνονται αποδεκτοί μετά από αίτησή τους και συγχρόνως αρχίζουν τα προγράμματα απόκτησης προσόντων για συμμετοχή σε εξετάσεις. Η διάρκεια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης είναι τουλάχιστον 3-4 χρόνια. Οι εξετάσεις είναι δύσκολες και η επιτυχής απόκτηση του τίτλου δεν είναι μόνιμη, αλλά απαιτεί συνεχή συμμετοχή στις διάφορες επιστημονικές δραστηριότητες του Κολλεγίου και διαρκή ενασχόληση του ειδικευμένου κτηνιάτρου στο αντικείμενο. Στο παρελθόν 4 τουλάχιστον Έλληνες κλήθηκαν να συμμετάσχουν στην πρώτη ομάδα και στο πρώτο πιλοτικό πενταμελές ΔΣ του Κολλεγίου (τρεις από το ΑΠΘ και ένας από το ΠΘ) και ικανός αριθμός έγιναν «de facto» αποδεκτοί. Αντίθετα, ορισμένος αριθμός μελών ΔΕΠ, που προσπάθησαν να γίνουν «de facto» μέλη, απέτυχαν δυστυχώς στο γνωστικό αντικείμενό τους. Σήμερα, σε ένα από τα 23 Ευρωπαϊκά Κολλέγια προεδρεύει Έλληνας συνάδελφος. Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι οι μεταπτυχιακοί τίτλοι του MSc και κυρίως του ερευνητικού διδακτορικού διπλώματος (PhD) είναι αποκλειστικά πανεπιστημιακοί και χορηγούνται μόνο από τα ΑΕΙ, ενώ οι αντίστοιχοι τίτλοι των Ευρωπαϊκών Κτηνιατρικών Ειδικοτήτων-Κολλεγίων είναι αποκλειστικά επαγγελματικοί, χορηγούνται σύμφωνα με τους κανόνες ανεξάρτητης αρχής της ΕΕ, της EBVS και κατοχυρώνουν τις διάφορες ειδικότητες του ασκούντα κτηνιάτρου. Η εκπαίδευση για απόκτηση προσόντων ενός υποψηφίου που τον οδηγεί στις εξετάσεις, κάτω από την προσωπική επίβλεψη διπλωματούχου κτηνιάτρου και μετά από την έγκριση της EBVS-ΔΣ του Κολλεγίου, μπορεί να γίνει π.χ. στις εγκαταστάσεις Κτηνιατρικού ΑΕΙ, σε Κέντρο Κτηνιατρικών Ερευνών, σε Ιδιωτική Κτηνιατρική Κλινική, σε πδιωτικό Κτηνιατρικό Εργαστήριο, σε Βιομηχανικού Τύπου Εκτροφή Παραγωγικών Ζώων (θηλαστικών, πτηνών, ψαριών, μελισσών), σε Σύγχρονες Σφαγειοτεχνικές Εγκαταστάσεις κ.λπ. Επομένως, μεταπτυχιακούς τίτλους δίνουν μόνο τα ΑΕΙ (MSc και PhD) και επαγγελματικές ευρωπαϊκές κτηνιατρικές ειδικότητες αντίστοιχα μόνο τα διάφορα Κολλέγια που «λειτουργούν» κάτω από την EBVS. Τέλος, εθνικές ειδικότητες και επαγγελματικές πιστοποιήσεις μόνο οι εθνικοί κτηνιατρικοί φορείς (π.χ. ΠΚΣ και ΕΚΕ) μετά την έγκριση της FVE και της EBVS (και κάτω από το συνεχή έλεγχό τους). Αυτά για την ενημέρωση των συναδέλφων, ειδικά των νεότερων, γιατί δυστυχώς υπάρχουν σήμερα «φορείς» και στην Ευρώπη (που άρχισαν να εμφανίζονται και στην Ελλάδα) και στη Β. Αμερική που υπόσχονται «μεταπτυχιακούς τίτλους» που δεν αξίζουν ούτε το χρηματικό ποσό που δαπανήθηκε για την απόκτησή τους (παρόλο που συνοδεύεται από «πολυτελή διπλώματα»).

Ας σημειωθεί τέλος ότι οι Κτηνιατρικές Σχολές ανήκουν οριστικά στις «Επιστήμες Υγείας» και πουθενά δεν υπάρχει η ελληνική «πρωτοτυπία» του γεωτεχνικού (με το περίφημο επάγγελμα: «Γεωτεχνικός» και Ειδικότητα: Κτηνίατρος!!!).

Α. Αξιολόγηση-Πιστοποίηση των Ευρωπαϊκών Κτηνιατρικών Σχολών σε Προπτυχιακό Επίπεδο: πρώτου βαθμού (level 1) και δευτέρου βαθμού (level 2- quality assurance).

Στην τελευταία γενική συνέλευση των Κοσμητόρων-Προέδρων (Hanover, 28-29 Μαΐου 2009) μελών της Ένωσης Ευρωπαϊκών Κτηνιατρικών Σχολών (EAEVE) και με τη θεσμοθετημένη συμμετοχή της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Κτηνιάτρων (FVE), αποφασίστηκε το αναμενόμενο: μόνο οι αξιολογημένες θετικά Σχολές (Αpproved by EAEVE. Ας σημειωθεί ότι όλες οι Σχολές με αυτό το προνόμιο το αναγράφουν παντού: στα πτυχία τους, στα PhD τους και σε όλα τα επίσημα έγγραφα αλληλογραφίας, είναι ο ύψιστος τίτλος αξιοπιστίας των παρεχόμενων προ-μεταπτυχιακών σπουδών τους) θα έχουν το δικαίωμα ψήφου και θα συμμετέχουν στις αποφάσεις για το μέλλον των Κτηνιάτρων-Κτηνιατρικής επιστήμης στην ΕΕ. Επίσης, αποφασίστηκε η μετεξέλιξη της διαδικασίας της αξιολόγησης στην πιο δύσκολη πιστοποίηση (level-1 accreditation) και ζητήθηκε από την EAEVEFVE να γίνει μέλος της: European Association for Quality Assurance in Higher Education-AΝQA. Η προοπτική αυτή φέρνει στο προσκήνιο τη σύντομη εφαρμογή της πιστοποίησης επιπέδου 2 (level-2 accreditation - quality assurance). Έτσι, οριστικά οδηγούμεθα στις παρακάτω κατηγορίες Ευρωπαϊκών Κτηνιατρικών Σχολών και αντίστοιχες κατηγορίες αποφοίτων:

α) Σχολές στον αρνητικό κατάλογο - εκτός αξιολόγησης (αυτών που απέτυχαν ή δεν δέχθηκαν τη διαδικασία της αξιολόγησης)
β) Σχολές στο θετικό κατάλογο αξιολόγησης
γ) Σχολές με θετική πιστοποίηση (level-1 accreditation)
δ) Σχολές με 2 θετικές πιστοποιήσεις (level-1 και 2 accreditation και quality assurance, που περιλαμβάνει και την αξιολόγηση των διδασκόντων).

Στην περίπτωση της πιστοποίησης δευτέρου βαθμού ελέγχονται: μεταπτυχιακές ερευνητικές σπουδές με την υποχρέωση αυτές να γίνονται κατά προτίμηση εκτός Σχολής προέλευσης, Ευρωπαϊκά Κολλέγια, συμμετοχή σε ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα, δημοσιεύσεις μόνο στο SCI (Science Citation Index: ο μοναδικός επίσημος διεθνής κατάλογος των έγκριτων επιστημονικών περιοδικών) και ετεροαναφορές. Επίσης, δέχονται και μεταπτυχιακές ερευνητικές σπουδές για διδακτορικό δίπλωμα στις Σχολές προπτυχιακής φοίτησης, εφόσον αυτές προέρχονται από ανταγωνιστικό ερευνητικό πρόγραμμα, έχουν παράξει τουλάχιστον 3-4 δημοσιεύσεις του SCI, που το IF (impact Factor: ο βαθμός βαρύτητας του κάθε έγκριτου περιοδικού που αναφέρεται στο SCI) κυμαίνεται μεταξύ 7 και 10, έχουν δημοσιευθεί πριν από την τελική έγκριση-υποστήριξη και έτσι έχουν την αποδοχή της Παγκόσμιας Επιστημονικής Κοινότητας (και δεν αποτελούν διδακτορικές διατριβές επιστημονικής εσωστρέφειας). Βέβαια, η ουσιαστική «ποιότητα» των μεταπτυχιακών σπουδών μιας Σχολής έχει άμεση σχέση με τα βιογραφικά των κριτών και κυρίως του επιβλέποντα του PhD (δημοσιεύσεις του SCI, ετεροαναφορές, ευρωπαϊκά κολλέγια, υπεύθυνος ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων), την αναγνωρισιμότητα της Σχολής και του Εργαστηρίου ή της Κλινικής.

Β. Μεταπτυχιακές Σπουδές-Ειδικότητες (Ευρωπαϊκές-Εθνικές).

Βαδίζουμε με γρήγορο ρυθμό στην πλήρη κατάργηση του αυτόνομου MSc, ειδικά στις Σχολές 6ετούς φοίτησης. Θα διατηρηθούν ορισμένα MSc σε ειδικά πεδία, όπως π.χ. ιατρική ζώων εργαστηρίου, ευζωία ζωικών προτύπων, βιοϊατρική έρευνα, ιχθυοπαθολογία, μελισσοπαθολογία, κ.λπ. (Σημείωση: στην πλειοψηφία τους οι σπουδές για MSc διαρκούν ένα χρόνο, υπάρχει όμως και διετούς διάρκειας Master, το MPhil). Μεταπτυχιακές ερευνητικές σπουδές για απόκτηση διδακτορικού διπλώματος με διάρκεια 4-8 χρόνια. Ο τίτλος του PhD δίνει το ανώτερο ευρωπαϊκό δίπλωμα και ο νεαρός συνάδελφος που το αποκτά (με ειδικές προϋποθέσεις, όπως προαναφέρθηκε), θα έχει όλες τις προοπτικές για παραπέρα επιστημονική εξέλιξη και επαγγελματική αποκατάσταση. Εφαρμογή σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ και σύμφωνα με τον αριθμό των διπλωματούχων Ευρωπαϊκών Κολλεγίων που διαθέτει, προγράμματα εκπαίδευσης για την απόκτηση δικαιώματος συμμετοχής στις εξετάσεις, για την κατά περίπτωση επαγγελματική ειδικότητα.

Τα Ευρωπαϊκά Κολλέγια, όπως προαναφέρθηκε, αποτελούν σήμερα και θα αποτελέσουν στο μέλλον το μοναδικό επίσημο σύστημα Κτηνιατρικής ειδικότητας. Προβλέπεται ότι από 23 που είναι σήμερα θα φτάσουν τα 30 περίπου το 2010-15. Οι κάτοχοί τους θα μπορούν να έχουν όχι μόνο επαγγελματικά «μονοπωλιακά» προνόμια, αλλά θα κατέχουν και θέσεις μελών ΔΕΠ σε ΑΕΙ και ερευνητών σε ερευνητικά ιδρύματα, εφόσον προέρχονται από 6ετούς φοίτησης Σχολές και σε ορισμένες περιπτώσεις χωρίς να διαθέτουν PhD. Ειδικά σε εξειδικευμένες ειδικότητες, όπως π.χ. χειρουργική, αναισθησιολογία, απεικονιστική, οφθαλμολογία, οδοντιατρική κ.λπ. πδη αυτό ισχύει σε Σχολές της Β. Αμερικής και άρχισε πρόσφατα να εφαρμόζεται σε ορισμένες Σχολές της Ευρώπης. Έτσι, τελικά στο χώρο της ΕΕ και της Β. Αμερικής (που όλες οι άλλες περιοχές του πλανήτη μας ακολουθούν), θα κατέχουν τον τίτλο του ασκούντα ειδικού μόνο οι διπλωματούχοι κολλεγίων.

Σε επίπεδο Ευρώπης και Β. Αμερικής υπάρχει «μονοπωλιακή» επαγγελματική κατοχύρωση αυτών των 2 κατηγοριών κτηνιάτρων (με ερευνητικό διδακτορικό δίπλωμα-PhD ή με Ευρωπαϊκό Κολλέγιο ειδικότητας και με πιο «ιδανική» περίπτωση την κατοχή και των δύο «διακρίσεων»). Τι γίνεται, όμως, σε εθνικό επίπεδο για τη δυνατότητα απόκτησης εθνικής εμβέλειας ειδικότητας ή την κατοχύρωση επαγγελματικής άσκησης σε συγκεκριμένη περιοχή: π.χ. ζώα συντροφιάς, άλογα, παραγωγικά, τρόφιμα; Πρέπει να γίνουν ειδικά προγράμματα απόκτησης προσόντων εθνικής ειδικότητας, που θα εποπτεύει νομοθετημένο επιστημονικό-συνδικαλιστικό όργανο, το οποίο θα διαθέτει οπωσδήποτε επίσημη Ευρωπαϊκή ειδικότητα. Υποχρεωτικά πρέπει να υπάρχει ένας τουλάχιστον διπλωματούχος του Κολλεγίου που ξεκινά την ειδικότητα (πρέπει, όμως, σε ειδικές περιπτώσεις να ξεπεραστούν προβλήματα, όπως π.χ. ότι στην Ελλάδα δεν ασκεί ούτε ένας διπλωματούχος Ευρωπαϊκού Κολλεγίου Χειρουργικής ή εσωτερικής Παθολογίας Ζώων Συντροφιάς). Όλο, βέβαια, το πρόγραμμα των Εθνικών Ειδικοτήτων θα πρέπει να εγκριθεί από την EBVS και τη FVE. Με την επίσημη βέβαια αποδοχή των Εθνικών Ειδικοτήτων- πιστοποιήσεων οι κάτοχοί τους θα μπορούν να χρησιμοποιούνται και ως εκπαιδευτές.

Στην Ευρώπη υπάρχει και ο θεσμός του DrSc, ισότιμου της δικής μας Διατριβής για Υφηγεσία, που δυστυχώς έχει καταργηθεί στην Ελλάδα, αφορά σε ερευνητικές σπουδές μετά τη λήψη του PhD, μεγάλη συνολική πολυετή ερευνητική δραστηριότητα, δημοσιεύσεις του SCI, πληθώρα ετεροαναφορών και διδακτική εμπειρία. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ότι σε πολλές χώρες της Ευρώπης οι σπουδές για PhD και Ευρωπαϊκά Κολλέγια γίνονται στην αγγλική και όχι στη μητρική γλώσσα που πραγματοποιούνται οι προπτυχιακές σπουδές (χωρίς να υπάρχουν προβλήματα «εθνικισμού», αλλά αντίθετα άμεση προβολή των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων τους, αφού σήμερα στις Επιστήμες Υγείας επικρατεί απόλυτα και μονοπωλιακά η αγγλική γλώσσα).

Γ. Διαρκής Εκπαίδευση. Πιστοποίηση επαγγελματικών δραστηριοτήτων-ειδικοτήτων. Κανόνες επιστημονικής βιοηθικής. Επαγγελματικά Δικαιώματα-Υποχρεώσεις. Η ουσιαστική παρουσία-παρεμβολή του ανεξάρτητου Κτηνιατρικού συνδικαλισμού στα πλαίσια της FVE.

Η διαρκής εκπαίδευση ακολουθεί θεσμοθετημένους κανόνες και συμμετέχει είτε για την απόκτηση εθνικής πιστοποίησης επαγγελματικών δικαιωμάτων, είτε αντίστοιχων για την πιστοποίηση προσόντων, ώστε να δίνει το δικαίωμα στον υποψήφιο να διαγωνιστεί στις εξετάσεις εθνικής ή ευρωπαϊκής ειδικότητας. Διδασκόμενοι και διδάσκοντες πρέπει να ακολουθούν αυστηρούς κανόνες και προϋποθέσεις συμμετοχής, ειδικά ως προς τα προσόντα των διδασκόντων (Ευρωπαϊκά Κολλέγια, Εθνικής εμβέλειας ειδικότητες, Ερευνητικά PhD και DrSc). Η εθνική διαρκής εκπαίδευση γίνεται πιο «ισχυρή» όταν «εγκρίνεται» από τη FVE και την EBVS.

Σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, μέλη της ΕΕ, το συνδικαλιστικό όργανο που εκπροσωπεί τους Κτηνιάτρους είναι αυτοτελές και δεν έχει σχέση με άλλους επιστημονικούς κλάδους που υπηρετούν π.χ. μόνο την αγροτική οικονομία, αλλά ΜΟΝΟ με τις επιστήμες υγείας, κάτω από τον έλεγχο-προγραμματισμό της FVE. Εκεί περιγράφονται αυστηρά οι υποχρεώσεις-δικαιώματα των ιδιωτών κτηνιάτρων, των επίσημων του δημόσιου τομέα και η χρήση των πιστοποιημένων τίτλων και ειδικοτήτων. Οι κανόνες βιοηθικής, η επιβολή ποινών κακής άσκησης επαγγέλματος και η ποινική-αστική προστασία του Κτηνιατρικού επαγγέλματος, προασπίζεται απόλυτα από τους διάφορους Κτηνιατρικούς συλλόγους-επιμελητήρια. Κανένας δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τίτλους που δεν διαθέτει (π.χ. χειρουργός, καρδιολόγος, παθολόγος ζώων συντροφιάς ή παραγωγικών ζώων, ιχθυοπαθολόγος, μελισσοπαθολόγος, κ.λπ.). Επίσης, υπάρχει απόλυτη νομική προστασία στην παράνομη χρήση ειδικοτήτων, από μη κτηνιάτρους, όπως κυρίως στην ιχθυοπαθολογία, μελισσοπαθολογία και κάθε επαγγελματική παράμετρο που έχει σχέση με τη διαχείριση της υγείας-ευζωίας, της φυσιοπαθολογίας της αναπαραγωγής των ζώων (συντροφιάς, παραγωγικών, εξωτικών και ζωικών προτύπων), της Κτηνιατρικής προστασίας της Δημόσιας Υγείας και της Υγιεινής-Ασφάλειας των Τροφίμων Ζωικής Προέλευσης. Επίσης, οι Κτηνιατρικοί σύλλογοι-επιμελητήρια και οι Επιστημονικές εταιρείες προβάλλουν το έργο των Κτηνιάτρων στο Κοινωνικό Σύνολο, μιας επιστήμης που προασπίζεται τη Δημόσια Υγεία σε προληπτικό επίπεδο, περισσότερο και από την ιατρική του ανθρώπου.

Δ. Η Κτηνιατρική Προπτυχιακή Εκπαίδευση στην Ελλάδα και στην ΕΕ. Αξιολόγηση των Σχολών.

Στην πατρίδα μας οι δύο Σχολές, του ΑΠΘ και του ΠΘ, έχουν το προνόμιο να δέχονται κάθε χρονιά, με τη διαδικασία εισαγωγής των νέων φοιτητών, από την εξαιρετικά δύσκολη και απαιτητική περιοχή των «Επιστημών Υγείας» (πατρική, Οδοντιατρική, Κτηνιατρική, Φαρμακευτική), Ελληνόπουλα που επιτυγχάνουν στις Πανελλήνιες Εξετάσεις τις υψηλότερες βαθμολογίες. Με άλλα λόγια, είναι μεταξύ των καλύτερων μαθητριών και μαθητών αποφοίτων των λυκείων της χώρας μας και αυτό αποτελεί μεγάλη ευθύνη των πανεπιστημιακών δασκάλων τους, για το μέλλον τους μέσα στο ανταγωνιστικό Κτηνιατρικό περιβάλλον της ΕΕ. Από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους οι κτηνίατροι είχαν ξεχωριστή θέση στην κοινωνία μας. Οι πρώτοι Έλληνες κτηνίατροι, ειδικά του στρατού μας, είχαν σπουδάσει στις τότε πιο διάσημες Κτηνιατρικές Σχολές της Ευρώπης. Η ίδρυση το 1924 της Ελληνικής Κτηνιατρικής Εταιρείας (ΕΚΕ) έδωσε την πρώτη συστηματική παρουσία της Κτηνιατρικής επιστήμης στη χώρα μας. Η πρώτη προσπάθεια για ίδρυση ελληνικής Κτηνιατρικής Σχολής αναφέρεται το 1939 στον οργανισμό του ΑΠΘ. «Το όραμα έγινε πραγματικότητα» (Γεωργάκης, 2003) με τον ΑΝ 1510 του 1950, το ΝΔ 1775/1951 και την έναρξη λειτουργίας της Κτηνιατρικής Σχολής του ΑΠΘ το πανεπιστημιακό έτος 1950-51. Η ίδρυση και λειτουργία της Εθνικής Κτηνιατρικής Σχολής μας αποτέλεσε ιστορικό γεγονός για τη Θεσσαλονίκη και τη Μακεδονία μας και τεράστια ωφέλεια για τη χώρα μας. Μέχρι το 1983 λειτούργησε ως ανεξάρτητη Σχολή. Δυστυχώς με το ΠΔ 130/83 οι Σχολές Κτηνιατρικής, Γεωπονίας και Δασολογίας υποβαθμίστηκαν σε Τμήματα, παρά τη θέλησή τους και της σαφέστατης πλειοψηφικής αντίθεσής τους και συγκρότησαν το «μόρφωμα» της «Γεωτεχνικής Σχολής» του ΑΠΘ. Η Σχολή δεν λειτούργησε ΠΟΤΕ. ΠΟΤΕ δεν συγκροτήθηκε και βέβαια δεν λειτούργησε η Κοσμητεία της. ΠΟΤΕ δεν έγινε εκλογή Κοσμήτορα. Μοναδική περίπτωση στα ελληνικά πανεπιστημιακά χρονικά. Ειδικά το Τμήμα Κτηνιατρικής του ΑΠΘ δεν αποδέχθηκε τη νοσηρή αυτή κατάσταση, αφού πουθενά σε όλον τον κόσμο δεν υπάρχει αντίστοιχο παράδειγμα.

Πρόσφατα, όμως (2005-06), πέτυχε και ανέτρεψε αυτήν την κατάσταση και έγινε και πάλι αυτόνομη και ανεξάρτητη Σχολή, μακριά από τις «γεωτεχνικές» εξαρτήσεις. Τα τελευταία χρόνια έχουμε την ίδρυση και λειτουργία δεύτερης Κτηνιατρικής Σχολής (Τμήμα) στην Ελλάδα, με έδρα την Καρδίτσα, που ανήκει στο ΠΘ και ειδικά στη Σχολή Επιστημών Υγείας. Ένας επιστημονικός χώρος που εκφράζει τις σύγχρονες τάσεις της επιστήμης μας και κυρίως βρίσκεται ανάμεσα στους στόχους της Κτηνιατρικής. Άλλωστε, όπως προαναφέρθηκε, τα νέα παιδιά που διαλέγουν να σπουδάσουν Κτηνιατρική, επιλέγουν την ευρύτερη περιοχή των «Επιστημών Υγείας» και πρέπει να γνωρίζουν ότι οι προπτυχιακές σπουδές τους έχουν υψηλό βαθμό δυσκολίας και συγκριτικά είναι από τις πιο δύσκολες στις περιοχές των επιστημών Υγείας και Βιολογίας.

Με την ίδρυση της Ένωσης Κτηνιατρικών Ευρωπαiκών Κτηνιατρικών Σχολών (EAEVE) τη δεκαετία του 1980, η Σχολή του ΑΠΘ συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος. Η Κτηνιατρική Σχολή του ΠΘ έγινε και αυτή μέλος της EAEVE από το 2003. Για πλήρη και δόκιμη ενημέρωση παραθέτουμε ορισμένα σημεία από το κεφ. 19, 19.1, 19.2 και 19.3, σελ. 168-174, από το σύγγραμμα του συναδέλφου Σπ. Γεωργάκη: «Τα πεντήκοντα χρόνια της Κτηνιατρικής Σχολής του ΑΠΘ. Επανέκδοση του 2003. Θεσσαλονίκη (Χορηγός της έκδοσης: Ελληνική Κτηνιατρική Εταιρεία)». Το κεφάλαιο αυτό (19ο) αφορά στις διαδικασίες αξιολόγησης της Κτηνιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, ως ακολούθως:

19. Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ/ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΕ ΩΣ ΙΣΟΤΙΜΗΣ
19.1. Το καθεστώς της ελεύθερης εγκατάστασης και εργασίας στις χώρες της ΕΕ
Είναι γνωστό πως στην ΕΕ έχει θεσπιστεί το καθεστώς της ελεύθερης αγοράς εργασίας και της ελεύθερης διακίνησης των εργαζομένων. Αυτό, μεταξύ των άλλων, ισχύει και για τα επαγγέλματα του γιατρού, του οδοντιάτρου, του κτηνιάτρου, του φαρμακοποιού, της μαίας, του νοσηλευτή και του αρχιτέκτονα. Προϋποθέσεις για τη δυνατότητα εγκατάστασης και εργασίας των παραπάνω πτυχιούχων ανωτάτων σχολών, σε χώρα της ΕΕ άλλη από αυτή, στην οποία απόκτησαν το πτυχίο τους, είναι να προέρχονται από ιδρύματα πανεπιστημιακού επιπέδου και η διάρκεια και η ποιότητα των σπουδών τους να συμβαδίζουν με τα οριζόμενα από τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις της ΕΕ. Σε ότι αφορά στη διάρκεια των σπουδών, αυτή πρέπει να είναι τουλάχιστον πενταετής. Οι φοιτητές των χωρών της ΕΕ που σπουδάζουν τις παραπάνω επιστήμες πρέπει να έχουν ένα ελάχιστο ποσό γνώσεων, το ίδιο για όλους. Αυτό προσδιορίζεται από το ωρολόγιο πρόγραμμα σπουδών και εκπαίδευσης, δηλαδή από τα μαθήματα και από τη διάρκεια διδασκαλίας τους. Ο τρόπος και η διάρκεια διαδοχής, ο εξοπλισμός του ιδρύματος, η επιστημονική στάθμη του διδακτικού προσωπικού, οι δυνατότητες πρακτικής άσκησης και εκπαίδευσης των φοιτητών, οι ευκολίες που παρέχονται στους φοιτητές για την εκπαίδευσή τους, η ποιότητα των μαθημάτων σε συνδυασμό με τα διδασκόμενα μαθήματα, διαμορφώνουν την ποιότητα των σπουδών, η οποία αποτελεί τη δεύτερη και σημαντικότερη προϋπόθεση ισοτιμίας των τίτλων. Επιβάλλεται, συνεπώς, να είναι ίδια σε όλες τις Σχολές της ΕΕ, να ακολουθεί την εξέλιξη της επιστήμης και να αναβαθμίζεται διαρκώς.

Η διαπίστωση του επιπέδου ποιότητας, ο βαθμός προσαρμογής της στα ελάχιστα παραδεκτά όρια που επιθυμεί η ΕΕ και η συνεχής βελτίωση των σπουδών ή των προγραμμάτων διδασκαλίας μιας Σχολής επιτυγχάνεται με τις προβλεπόμενες αξιολογήσεις. Οι Σχολές, ανάλογα με τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων και με τις ελλείψεις που διαπιστώθηκαν, κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες. Οι αξιολογήσεις γίνονται από επιτροπή ειδικών και, εφόσον η Σχολή έχει κριθεί ότι πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται, εντάσσεται στη «θετική λίστα», επανακρίνεται όμως αργότερα (συνήθως μετά από 10ετία). Εάν διαπιστωθούν ελλείψεις και, ανάλογα με το είδος των ελλείψεων, η Σχολή δεν περιλαμβάνεται στην παραπάνω λίστα, επανακρίνεται σε λογικό, όμως, χρονικό διάστημα ώστε να μπορέσει να καλύψει τις ελλείψεις της.

Τα τελευταία χρόνια, όλως ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στον τομέα της Υγιεινής και Τεχνολογίας των τροφίμων και στη διασφάλιση της ασφάλειας των προοριζομένων για τον άνθρωπο τροφίμων. Σχολές με παράδοση δεν κρίθηκαν θετικά, γιατί υστερούσαν στην Υγιεινή και Τεχνολογία των τροφίμων. Πτυχιούχοι Σχολών, οι οποίες κρίθηκαν αρνητικά δεν θα έχουν τη δυνατότητα εγκατάστασης και εργασίας στις χώρες της ΕΕ, εκτός από εκείνη από την οποία προέρχεται το πτυχίο τους.

Σε ότι αφορά στους κτηνιάτρους, η ΕΕ εξέδωσε ήδη από το 1978 τις Οδηγίες 78/1026 και 78/1027 (έγγραφα 378/1026 και 37L01078), η δε Ελληνική Πολιτεία τα ΠΔ 498/1989 και 455/1991. Σύμφωνα με την Οδηγία 78/1027 και το ΠΔ 498/1989, για να ασκήσει κανείς το επάγγελμα του κτηνιάτρου, πρέπει να αποκτήσει το σχετικό δίπλωμα ή πιστοποιητικό ύστερα «από συνολική κτηνιατρική εκπαίδευση τουλάχιστον πέντε ετών θεωρητικών και πρακτικών σπουδών κατά πλήρη απασχόληση σε πανεπιστήμιο.. ».

19.2. Η πρώτη αξιολόγηση της Σχολής
Με την προοπτική της ελεύθερης αγοράς εργασίας και διακίνησης των επιστημόνων στις χώρες της ΕΕ ιδρύθηκε στην Κοινότητα η Advisory Committee on Veterinary Training (ACVT), με σκοπό τον συντονισμό και την αξιολόγηση των κτηνιατρικών σπουδών στις χώρες της ΕΕ, έτσι ώστε το επίπεδο των γνώσεων των αποφοίτων των Σχολών των χωρών να είναι παντού το ίδιο. Με το πνεύμα αυτό εκδόθηκαν οι παραπάνω αναφερόμενες οδηγίες που προβλέπουν τα ελάχιστα μαθήματα και το χρόνο διδασκαλίας και εκπαίδευσης των υποψήφιων κτηνιάτρων.

Στη συνέχεια, για την ομοιομορφία των αξιολογήσεων η ACTV εξέδωσε το ειδικό εγχειρίδιο (Standard Operating Procedures. Commission Document XV/E/8488/2/98), η τελευταία έκδοση του οποίου έγινε στις 17.1.2000 και με το οποίο κρίθηκε και αξιολογήθηκε και η Σχολή/ Τμήμα Θεσσαλονίκης. Το 2001 η ACVT της ΕΕ μεταβίβασε στην EAEVE (European Association of Establishment for Veterinary Education) τη διαδικασία της αξιολόγησης των Ευρωπαϊκών Κτηνιατρικών Σχολών, καθώς και της επιλογής των κριτών (visiting experts).

Οι Κτηνιατρικές Σχολές έχουν υποχρέωση να προσαρμόσουν τα προγράμματα σπουδών τους στην Οδηγία 78/1027 και στις τροποποιήσεις της. Η διαπίστωση της προσαρμογής, καθώς και της ποιότητας σπουδών, η αξιολόγηση, όπως συνηθίζεται να λέγεται, γίνεται από πενταμελή επιτροπή ειδικών. Η αξιολόγηση γίνεται ύστερα από σχετική αίτηση της Σχολής και όταν αυτή έχει προετοιμαστεί κατάλληλα και πάντως εντός προκαθορισμένων χρονικών ορίων.

Προϋπόθεση για την αξιολόγηση είναι η σύνταξη από την ενδιαφερόμενη Σχολή μιας πολύ λεπτομερούς έκθεσης αυτοαξιολόγησης, στην οποία περιγράφεται με σαφήνεια η πραγματική κατάσταση της Σχολής. Η έκθεση «αυτοαξιολόγησης» υποβάλλεται έγκαιρα στην επιτροπή, τουλάχιστον 3 μήνες πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία επιθεώρησης. Είναι φανερό ότι η έκθεση αυτή αποτελεί στοιχείο αποφασιστικής σημασίας για την αξιολόγηση, συνεπώς, πρέπει να συνταχθεί με ιδιαίτερη προσοχή και υπευθυνότητα και με συνεργασία όλων των φορέων της Σχολής.

Η πρώτη αξιολόγηση της Κτηνιατρικής Σχολής (Τμήματος) έγινε στις 23-27 Οκτωβρίου 1989. Η επιτροπή αξιολόγησης, την οποία όρισε η Συμβουλευτική Επιτροπή για την εκπαίδευση των Κτηνιάτρων (Advisory Committee for Veterinary Training-ACVT), αποτελείτο από τους:
-Καθηγητή M. Hesselholt (Δανία), πρόεδρο της επιτροπής
-Καθηγητή P. J. Quinn (Ιρλανδία), μέλος της επιτροπής
-Dr A. Besh (§ουξεμβούργο), μέλος της επιτροπής
-Καθηγητή Cordero Del Campillo (Ισπανία), μέλος της επιτροπής
-Mr S. T. Allman, γραμματέα της επιτροπής
-Πρόεδρος του Τμήματος την εποχή εκείνη ήταν ο καθηγητής κ. Τσιαμίτας Χριστόδουλος.
Μέλη της ελληνικής επιτροπής, η οποία προετοίμασε την έκθεση αυτοαξιολόγησης και ήταν υπεύθυνη για τη διαδικασία της επιθεώρησης, ήταν οι:
-Καθηγητής Σ. Λεοντίδης,
πρόεδρος
-Καθηγητής Α. Καραμανλίδης,
μέλος
-Καθηγητής Π. Τσακάλωφ,
μέλος Αναπλ. καθηγητής
-Σ. Χαραλαμπίδης
Αναπλ. καθηγητής
-Πρ. Καραϊωάννογλου
Επίκ. καθηγητής
-Α. Καμαριανός
Επίκ. καθηγητής
-Δ. Ραπτόπουλος

Η επιτροπή παρουσίασε την έκθεση αυτοαξιολόγησης 92 περίπου σελίδων, η οποία περιέγραφε την κατάσταση του Τμήματος την εποχή εκείνη. Η επιτροπή επιθεώρησης δεν αξιολόγησε θετικά το Τμήμα σημειώνοντας 28 παρατηρήσεις, δηλ. ελλείψεις, τις οποίες διαπίστωσε και που αφορούσαν στη συγκρότηση του Τμήματος, στην ποιότητα των σπουδών, στις ελλείψεις στα εργαστήρια και κυρίως στις κλινικές, στην ύπαρξη μικρού αριθμού περιστατικών παραγωγικών ζώων στις κλινικές, στην ανυπαρξία νοσηλευτηρίου ζώων συντροφιάς που να λειτουργεί σε 24ωρη βάση, στη μη ικανοποιητική πρακτική άσκηση των φοιτητών κ.ά.

Κρίνοντας κανείς εκ των υστέρων, μπορεί να παρατηρήσει ότι το Τμήμα Κτηνιατρικής, την εποχή εκείνη, δεν ήταν απόλυτα προετοιμασμένο για να δεχθεί την επιθεώρηση. Η κινητοποίηση, όμως, και η προετοιμασία που έγιναν το 1989, βοήθησαν στην επιθεώρηση του 2001. Γιατί, και το αρνητικό αποτέλεσμα της εποχής εκείνης συνέβαλε στο να συνειδητοποιήσει ο καθένας τις ευθύνες του, και στο μέτρο του δυνατού, προπάντων όμως, να αντιληφθεί το καθήκον του και να βοηθήσει στην προετοιμασία για τη δεύτερη επιθεώρηση. Ακόμα δόθηκε η ευκαιρία στη Σχολή/Τμήμα να απαιτήσει από την Πολιτεία τις αναγκαίες πιστώσεις, για να πραγματοποιηθούν οι βελτιώσεις που η επιτροπή υπέδειξε. Δυστυχώς, παρά τις πολλές αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης και τις αμέτρητες παραστάσεις των κατά καιρούς Προέδρων του Τμήματος στις αρμόδιες αρχές της Πολιτείας και παρά τις επανειλημμένες υποσχέσεις του Υπουργείου Παιδείας (βλ. πρακτικά Γενικών Συνελεύσεων Τμήματος των ετών 1990 μέχρι 2000), με λύπη κανείς θα σημειώσει ότι δεν δόθηκε καμιά απολύτως ιδιαίτερη βοήθεια, εκτός από την πίστωση που έδωσε το Υπουργείο Γεωργίας για την αγορά 3 αυτοκινήτων που χρησιμοποιούνται για τη πρακτική άσκηση των φοιτητών. Εξαίρεση αποτέλεσε και πάλι η Πρυτανεία του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που βοήθησε υλικά κα στήριξε με κάθε θεμιτό τρόπο και μέσο την προσπάθεια της Σχολής .» .

19.3 Η δεύτερη αξιολόγηση της Σχολής /Τμήματος
Η δεύτερη αξιολόγηση του Τμήματος έγινε το Νοέμβριο του 2001 από την EAΕVE, η οποία έλαβε υπ’ όψιν της τις υποδείξεις της πρώτης επιτροπής. Προηγή θηκε η έγκαιρη υποβολή της έκθεσης αυτοαξιολόγησης, μιας ογκώδους εργασίας από 248 σελίδες, για τη σύνταξη της οποίας χρειάστηκε πολύμηνη εργασία και σοβαρότατη προσπάθεια, ώστε να είναι αντικειμενική και να μην αφήνει περιθώρια παρατηρήσεων και αμφισβητήσεων. Στα μέλη της ελληνικής επιτροπής που εργάστηκαν για το σκοπό αυτό αξίζει κάθε έπαινος, τον οποίο άλλωστε επίσημα και δημόσια έδωσε ο ίδιος ο πρόεδρος της επιτροπής επιθεώρησης καθηγητής Dr A. Rinjnberk, όταν στη συνάντηση της επιτροπής με τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος είπε ότι: «.η έκθεση αυτοαξιολόγησης που υποβλήθηκε έγκαιρα, ήταν μια από τις καλύτερες εκθέσεις που πήρα μέχρι σήμερα.». Η σύνταξη της έκθεσης αυτοαξιολόγησης έγινε σύμφωνα με την απόφαση XV/E/8488/2/98 της 17.1.2000 της ACVT και την απόφαση XV/8183/98-EN της 11.5.1998 της Γενικής Διεύθυνσης XV της ΕΕ. KYRIAKIS Σ S. C. 7

Την επιτροπή που συνέταξε την έκθεση αυτοαξιολόγησης αποτελούσαν οι:
-Καθηγητής Κυριάκης Σπυρίδων, πρόεδρος.
-Επίκ. καθηγητής
Αλεξόπουλος Κωνσταντίνος
(τομέας: Kλινικών)
-Επίκ. καθηγητής
Φλετούρης Δημήτριος
(τομέας: Eργαστηρίων)
-Επίκ. καθηγητής
Παπαϊωάννου Νικόλαος
-Λέκτορας Αρσένος Γεώργιος
(τομέας: Zωικής Παραγωγής)
-Λέκτορας
Νικολαΐδης Ελευθέριος
(τομέας: Bασικών Eπιστημών)

Η παραπάνω επιτροπή, εκτός από την έκθεση αυτοαξιολόγησης, συνέταξε προηγουμένως δύο ενημερωτικά φυλλάδια που απευθύνονταν στα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος, δίνοντάς τους τις απαραίτητες πληροφορίες για την επαρκέστερη προετοιμασία τους.
Την ομάδα, που εργάστηκε για την προετοιμασία της επιθεώρησης και συνεργάστηκε με τα μέλη της επιτροπής, αποτελούσαν οι:
-Καθηγητής Κυριάκης
Σπυρίδων,πρόεδρος
-Καθηγητής Γιαννακόπουλος
Αθανάσιος (liaison
officer - αν. πρόεδρος)
-Επίκ. καθηγητής
Αλεξόπουλος Κωνσταντίνος
-Επίκ. καθηγητής
Παπαϊωάννου Νικόλαος
-Επίκ. καθηγητής
Ρουμπιές Νικόλαος
-Επίκ. καθηγητής
Φλετούρης Δημήτριος
-Λέκτορας Αρσένος Γεώργιος
-Λέκτορας
Νικολαΐδης Ελευθέριος
-Λέκτορας Πολυζοπούλου Ζωή
Την επιτροπή-αξιολόγησης αποτελούσαν οι:
-Καθηγητής A. Rinjnberk
(Ολλανδία ), πρόεδρος
-Καθηγητής A. Algers
(Σουηδία), μέλος
-Καθηγητής J. Calca
(Πολωνία) μέλος
Dr M. Herann (Ελβετία) μέλος
-Καθηγήτρια Dr. C. Martins
(Πορτογαλία) μέλος
-Dr S. T. Allman, συντονιστής
-Dr D. M. Allman, γραμματέας

Η επιτροπή επιθεώρησης, σύμφωνα με το πρόγραμμα, επιθεώρησε τα εργαστήρια και τις κλινικές, συνομίλησε με τα μέλη ΔΕΠ, με τους διευθυντές των τομέων, με τους φοιτητές, με τους υποψήφιους διδάκτορες που υπάρχουν στο Τμήμα και με το Διοικητικό Συμβούλιο του Τμήματος. Ύστερα από μια πολύ εμπεριστατωμένη ενημέρωση-παρουσίαση, την οποία έκανε ο καθηγητής κ. §αγόπουλος, σχετικά με τα έργα στο Κολχικό, η επιτροπή επισκέφθηκε το αγρόκτημα. Τα μέλη της εντυπωσιάστηκαν ιδιαίτερα από τις εγκαταστάσεις του Τμήματος στο Κολχικό και δεν έκρυψαν την ικανοποίησή τους για τις εργασίες που γίνονται και γι’ αυτές που προγραμματίζονται να γίνουν. Τη θετική τους κρίση για το Τμήμα, αναμφίβολα, επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό οι εγκαταστάσεις και ο προγραμματισμός για το μέλλον του αγροκτήματος Κολχικού, οι βιομηχανικές μονάδες στις οποίες οι φοιτητές κάνουν μέρος από τις πρακτικές ασκήσεις και κυρίως η ΜΕΒΓΑ§, η νέα πτέρυγα των εργαστηρίων με τη βιβλιοθήκη και το αναγνωστήριο.

Μετά το πέρας της επιθεώρησης, ο πρόεδρος του Τμήματος μαζί με την επιτροπή αξιολόγησης επισκέφθηκαν τον κ. Πρύτανη στο γραφείο του, στον οποίο ο πρόεδρος της επιτροπής ανακοίνωσε ότι η κρίση για το Τμήμα θα είναι θετική. Αυτό σημαίνει ότι το Τμήμα Κτηνιατρικής θα ανήκει, για μια δεκαετία, στη «Θετική §ίστα» των Σχολών της ΕΕ. Εν τω μεταξύ, και ύστερα από τη διευκρινιστική αλληλογραφία μεταξύ Τμήματος και Επιτροπής αξιολόγησης και την τελική συνάντηση στις Βρυξέλλες στις 11.7.2002, στην οποία από πλευράς Σχολής/Τμήματος συμμετείχαν οι κ. κ. Πρόεδρος και Αναπληρωτής Πρόεδρος και από πλευράς EAEVE και FVE το «Join Education Committee», ανακοινώθηκε και επίσημα πλέον ότι η Κτηνιατρική Σχολή/Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης συγκαταλέγεται στον κατάλογο των αξιολογηθέντων και αποδεκτών (Evaluated and Approved) Κτηνιατρικών Σχολών της Ευρώπης. ».

Μετά από αυτή την ευνο πκή εξέλιξη η Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ βρίσκεται από τον Ιούλιο του 2002 στον κατάλογο των θετικά αξιολογημένων Ευρωπα πκών Σχολών. Αξίζει κανείς να επισκεφθεί τον ιστοχώρο της EAEVE και να δει π.χ. πόσες ιταλικές, ισπανικές, πορτογαλικές, γαλλικές, γερμανικές, βρετανικές και άλλων χωρών δεν συγκαταλέγονταν εκείνη την εποχή ή δεν συγκαταλέγονται και σήμερα στον κατάλογο αυτό. Ας σημειωθεί ότι η Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ είναι η μοναδική ελληνική πανεπιστημιακή σχολή που έχει αξιολογηθεί θετικά (μέχρι σήμερα-Ιούλιος 2009), σύμφωνα με τους επίσημους κανονισμούς της ΕΕ. Με την πρόσφατη απόφαση της ΓΣ της EAEVE, όπως προαναφέρθηκε το Μάιο του 2009, να ψηφίζουν μόνο οι αξιολογημένες θετικά Σχολές, η Ελλάδα περιορίζεται προς το παρόν από δύο ψήφους σε μία. Όλη η δύναμη της EAEVE «περνάει» στην Κεντρική, Δυτική και Β. Ευρώπη. Επίσης, φαίνεται ότι έρχονται από το 2010-11 τα προβλεπόμενα «σκληρά» μέτρα για τη διακίνηση των πτυχιούχων Κτηνιατρικής, εκτός καταλόγου θετικά αξιολογημένων-πιστοποιημένων σχολών. Οι πτυχιούχοι του ΑΠΘ, και μέχρι το 2011, δεν θα αντιμετωπίσουν κανένα πρόβλημα, αλλά οι συνάδελφοι της Σχολής του ΠΘ πρέπει να προχωρήσουν στην προετοιμασία της αξιολόγησης-πιστοποίησης και με ορίζοντα το 2010-11. Όλοι οι πτυχιούχοι του ΑΠΘ και μέχρι την υποχρεωτική αξιολόγηση-πιστοποίηση του 2011, έχουν το προνόμιο της ισοτιμίας τίτλου και επαγγελματικών δικαιωμάτων στην ΕΕ. Οι νέοι πτυχιούχοι του ΑΠΘ, από 2011-12, εξαρτώνται από το αποτέλεσμα της επαναξιολόγησης (του 2011) και τις κρίσιμες μελλοντικές αποφάσεις της EAEVE και της FVE. «Κλειδί» των αποφάσεων της EAEVE είναι πάντοτε το 9μελές Executive Committee (EC).

Ένα μέλος της εκπροσωπεί υποχρεωτικά τις Σχολές: Ιταλίας, Ελλάδας, Αλβανίας, Ρουμανίας και Ισραήλ.

Η Ελλάδα είχε εκπρόσωπο από το 1998-2003. Δυστυχώς από το 2003 και μέχρι το 2009, η Ελλάδα δεν πέτυχε επανεκλογή. Στο EC της EAEVE συμμετέχει πάντοτε εκπρόσωπος της FVE, οι αποφάσεις της EAEVE έχουν πάντοτε τις ευλογίες της Ομοσπονδίας των Ευρωπαίων Κτηνιάτρων (FVE) και επιπλέον, σε κάθε επιτροπή αξιολόγησης συμμετέχει ιδιώτης Ευρωπαίος κτηνίατρος, εκπρόσωπος της FVE. Πρέπει να αναφερθεί ότι μεταξύ 1998-2003 το EC της EAEVE-FVE συνεδρίασε 2 φορές στη Θεσσαλονίκη και το Μάιο του 2002 πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, για πρώτη φορά, και η ετήσια ΓΣ των Προέδρων-Κοσμητόρων μελών της EAEVE στις εγκαταστάσεις του ΑΠΘ. Πήραν μέρος συνολικά 84 εκπρόσωποι Ευρωπα πκών Κτηνιατρικών Σχολών, που εκτός των άλλων συμμετείχαν και στον εορτασμό των 50 χρόνων από την ίδρυση της Κτηνιατρικής του ΑΠΘ (Μάιος, 2002). Ήταν πραγματικά μια μεγάλη ευκαιρία για τα μέλη ΔΕΠ της Σχολής μας να επεκτείνουν τις επαφές τους, ειδικά αφού είχε πια ανακοινωθεί από τον Πρόεδρο της EAEVE το θετικό αποτέλεσμα της αξιολόγησης του Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου του 2001.

Σε περίπτωση που και οι δύο Κτηνιατρικές Σχολές μας περάσουν τις «εξετάσεις», που έρχονται το 2010-11, το μέλλον της Ελληνικής Κτηνιατρικής Επιστήμης και των Ελλήνων Κτηνιάτρων (σε κάθε τομέα δραστηριότητας: επίσημοι κρατικοί κτηνίατροι, ιδιώτες ελεύθεροι επαγγελματίες, κτηνίατροι των ΕΔ, των διαφόρων οργανισμών, όπως π.χ. ΕΦΕΤ, ΕΟΦ, AGROCERT, ΕΛΟΓΑΚ, Συνεταιρισμών κ.λπ. και κυρίως των ΑΕπ και των Ερευνητικών Κέντρων της χώρας μας) θα είναι λαμπρό (Δεν μπορώ ούτε να σκεφθώ τις συνέπειες σε περίπτωση αποτυχίας).